×
فرهنگی
شناسه خبر : 98296
تاریخ انتشار :

نورنیوز بررسی کرد؛

نقدافکار؛آموزه جاودان شریعتی

دکتر علی شریعتی تلاش کرد تا نگرش نوینی متاثر از تاریخ و جامعه‌شناسی به اسلام داشته باشد و تشیع حقیقی و انقلابی را نیرویی برای تحقق عدالت اجتماعی معرفی نماید.

نور نیوز- گروه فرهنگ و جامعه-علی مَزینانی مشهور به دکترعلی شریعتی  نویسنده، متفکر شیعی و جامعه شناس که آرا و اندیشه‌های او در روند انقلاب اسلامی ایران نقش مهمی داشت. او فرزند محمدتقی شریعتی فعال سیاسی مذهبی است که با رویکرد نوگرایانه و روشنفکرانه به دین، نسبت به تأسیس کانون نشر حقایق اسلامی اقدام کرد.

 هدف اصلی فعالیتهای این کانون گسترش روح متعالی اسلام و مقابله با فعالیت‌های حزب توده و افکار کسروی بود. از این رو می‌توان با اندکی تساهل، تاثیر پذیری دکتر شریعتی را از پدر برای مبارزه با «دین ستیزیِ» مارکسیستی و متجددانه، مورد تایید قرار داد. چنین نگاهی تحت تاثیر مبارزه در جبهه‌های مختلف، موجب شد تا آموزه‌ها و سخنرانی‌های دکتر شریعتی  ایدئولوژیک‌تر و تاریخی‌تر جلوه کند. سخنرانی‌های او در حسینیه ارشاد تهران و برخی دانشگاه‌ها در فاصله سال‌های ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۵، به‌صورت جزوه‌هایی در اختیار مخاطبان جوان قرار می‌گرفت و بدلیل حضور پُررنگ عنصر مبارزه، شور و احساسات می‌توانست به سرعت گسترش یابد. این جزوه‌ها بعدها به صورت کتاب مستقل و سرانجام در مجموعه ۳۶ جلدی آثار شریعتی منتشر شد. دکتر شریعتی اعتقاد داشت که آثار منتشر شده از او باید در بسیاری موارد تصحیح شود.

تاکنون نزدیک به ۳۰۰ اثر به زبانهای فارسی و عربی و فرانسه درباره دکتر علی شریعتی نیز به چاپ رسیده است.

شریعتی تلاش کرد تا  نگرش نوینی تحت تاثیر تاریخ و جامعه‌شناسی به اسلام داشته باشد. او بازگشت به تشیع حقیقی و انقلابی را نیرویی برای تحقق عدالت اجتماعی معرفی کرد. نگاه ایدئولوژیک شریعتی به اسلام و مرزبندی‌های او در چارچوب عقاید، و بطور کلی آراء شریعتی درباره اسلام‌شناسی، پروتستانتیسم اسلامی، روشنفکری دینی، شیعه‌شناسی، تشیع علوی و تشیع صفوی و همچنین رابطه او با روحانیت، همواره مورد اقبال یا مخالفت و یا نقد گروه‌های مختلف قرار گرفته است.

دکتر شریعتی با دکتر حسن حنفی مصری در فرانسه هم دوره بود که بازسازی سنت از ایده‌های نخستین او به‌شمار می‌آید. با نگاهی گذرا به تغییرات فکری حسن حنفی می‌توان دریافت که هر اندیشمندی در طی زمان، می‌تواند تغییرات جدی‌تری را در افکار، اندیشه ها و آراء خود تجربه کند. شدت اقبال به اندیشه های دکتر شریعتی در دهه پنجاه مانع از نقد آراء او در دهه ۷۰ نشد، اگر چه این روش (یعنی نقد افکار اندیشمندان) می‌تواند از جمله آموزه های ثابت و خلل ناپذیر خود وی تلقی شود.

شریعتی با طرح "خویشاوندان تاریخ"، شخصیت‌های متفاوتی را گاه با بُن‌مایه‌های مختلف کنار هم می‌نهاد که کاملا انتزاعی و متکی به خوانش خاص او از اندیشه آنان بود. او عین القضات همدانی را کنار سارترفرانسوی می‌نشاند تا برخی متدینین از او برنجند و برخی نیز چنین ابتکار شاعرانه‌ای را ارج نهند. شاید اتهام به التقاط که در دوره‌ای پر رنگ‌تر بر او بسته شد، از این نگاه وی سرچشمه می‌گیرد. 

دکتر شریعتی می‌تواند با آثار متنوع و به‌جای مانده‌ از خود، نمونه‌ای از فهم یک گفتمان از روی متن باشد. داوری در خصوص شریعتی نیز می‌تواند الگویی تلقی شود که  با دانش و یافته‌های امروز، اندیشه و یافته‌های اشخاص دیروز به چالش کشیده شود، بی آنکه در باره‌ این شخصیت‌ها، به مثابه میراث‌های علمی کشورمان،  بی‌احترامی صورت گیرد، چه آنکه؛ گذشتگان را نمی‌توان برای آن چیزی‌هایی که امروز به آن دسترسی یافته‌ایم مورد انتقاد قرار دهیم. 

دکتر شریعتی در ۲۹ خرداد ۱۳۵۶ در ۴۳ سالگی به‌طرز مشکوکی در انگلستان درگذشت.

 نام و یادش گرامی باد.


نورنیوز
نظرات
آگهی تبلیغاتی

آخرین اخبار

کشف 471 فقره اموال مسروقه در مرحله دوم طرح مبارزه با سرقت منزل
اظهارنظر جدید گروسی درباره موضوع هسته‌ای ایران
آمادگی کامل برق تهران برای آغاز سال تحصیلی جدید
مهلت ثبت‌نام دوره‌های کاردانی ناپیوسته علمی کاربردی تمدید شد
ارتش رژیم صهیونیستی از حمله راکتی مقاومت فلسطین از شهر غزه به سرزمین‌های اشغالی خبر داد
ارتقای جایگاه بسکتبال ایران در رده‌بندی جهانی فیبا
فعال‌سازی اسنپ‌بک تأثیر قابل‌توجهی بر فشارهای کنونی ندارد + فیلم
آغاز مرحله دوم اخراج اتباع غیرمجاز در استان تهران
جزییات انفجار در آنتالیا ترکیه +تعداد کشته و زخمی ها
تکذیبیه انتشار اخبار نادرست در خصوص مصوبه «سند ملی سبک پوشش اسلامی - ایرانی»
بقائی: نسل‌کشی درغزه، سخت‌ترین آزمون برای سلامت نهادی واعتبار هنجاری سازمان ملل است
سعید اسماعیلی چطورمدال طلای اصلی را گرفت؟+ فیلم
پوتین: توانایی مقابله با هر تهدیدی را داریم
افشاگری معاون دفتر دولت شهید رییسی ؛ چرا شهریور 1401 توافق نشد؟
میانگین سن فوت‌شدگان در سال گذشته چقدر بود؟
زلزله 4.3 ریشتری کالیفرنیا را لرزاند
مدیر مالی سابق نفت شایعه فرار از کشور را رد کرد
تأمین 30 هزار مگاوات انرژی تجدیدپذیر در دستور کار دولت است
ارتفاع برف در ورزقان به بیش از 10 سانتی‌متر رسید+فیلم
توافق اتحادیه اروپا و آمریکا درباره بسته تحریمی جدید علیه روسیه
درخواست ژاپن از ایران برای ادامه همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
دستور بازگشایی تمام موزه‌ها و محوطه‌های تاریخی صادر شد
برخورد قضائی با املاک پلاک قرمز و رستوران‌های متخلف در تهران
به‌رسمیت‌شناسی فلسطین؛ واقعیت یا فریب تبلیغاتی؟
دلیل پخش‌نشدن بازی‌های تیم ملی فوتسال چیست؟
برافراشته شدن پرچم فلسطین در شهرهای فرانسه/برگزاری جشن شناسایی کشور فلسطین در انگلیس
پرداخت وام ازدواج و فرزندآوری فقط با یک ضامن ممکن شد
اسلامی: اسنادی را برای توسعه همکاری‌های هسته‌ای با روسیه امضا می‌کنیم
ساپینتو فعلاً در استقلال ماندنی است
رئیس موسسه تحقیقات آب: ایران خشک‌تر می‌ شود
زندانیان دارای فرزند محصل به مرخصی می‌روند
پیروزی‌های پرگل فوتسال و صعود قطعی ملی پوشان
عارف: در صورت اجرای مکانیزم ماشه پیش‌بینی‌های اقتصادی انجام شده است
وضعیت «قابل قبول» ذخایر خونی کشور
مادورو در نامه به ترامپ چه نوشته است؟
تاج: با مکزیک بازی دوستانه خواهیم داشت
بورس به سمت رشد تغییر مسیر داد
توضیح سخنگوی مجمع تشخیص درباره جزئیات مهمترین اقدامات «هیئت‌ عالی نظارت»
قیمت سکه و طلا امروز دوشنبه 31 شهریور+جدول
ساعت شروع به‌کار تمامی ادارات کلان‌شهر‌ها دو هفته اول مهرماه شناور شد
زمان واریز سود سهام عدالت اعلام شد+جدول
بن‌گویر: نخست وزیر بودم محمود عباس را دستگیر می کردم!
قیمت دلار و سایر ارزها امروز دوشنبه 31 شهریور 1404
آمارهایی هولناک از ذخیره آب پشت سدهای تهران
اعلام وصول استیضاح شهردار اهواز در پی اعتراض مردمی
دوره لیسانس، سه ساله می‌شود
ایران در رتبه 70 شاخص جهانی نوآوری 2025 ایستاد
نرخ پیشنهادی خرید تضمینی گندم 32 هزار و 500 تومان اعلام شد
ورود عراقچی و هیات همراه به نیویورک
نورنما | زخم دائمی بر زندگی؛ یک سال بعد از انفجار پیجرها در لبنان توسط اسرائیل