×
فرهنگی
شناسه خبر : 93278
تاریخ انتشار :

ابراهیم متقی

چشم‌‌انداز دیپلماسی هسته‌‌ای وین

مذاکرات وین از اواسط اسفند در وضعیت «تعلیق مرحله‌‌ای» قرار گرفت. دیپلمات‌‌های ایران و سایر کشور‌‌ها امیدوار بودند که زمینه برای حل و فصل مشکلات فراروی ایران، ایالات متحده و کشورهای اروپایی فراهم شود. واقعیت آن است که بحران اوکراین تاثیر خود را بر فضای دیپلماسی هسته‌‌ای ایران در وین و مذاکرات جانبی مربوط به آن، بر جا گذاشته است.

سایر رسانه‌ها: ایران درصدد بود تا شکل جدیدی از کنش همکاری‌‌جویانه دیپلماتیک را با نهادهای اروپایی و کشورهای مختلف تداوم بخشد. بر این اساس، نشانه‌هایی از توافق نسبی بین ایران، آمریکا و اتحادیه اروپا درباره تحریم‌‌ها به‌وجود آمد. اگرچه تاکنون دولت آمریکا هیچ‌یک از تحریم‌‌های ایران را به لحاظ حقوقی لغو نکرده اما تلاشی نیز برای اجرای تحریم‌‌ها نشان نداده است. سفر انریکه مورا به تهران با امید به حل‌وفصل مشکلات باقی‌مانده در مذاکرات برجام انجام گرفت. انریکه مورا و تیم آمریکایی با این ابهام روبه‌رو شده‌‌اند که اگر در مذاکرات برجام، زمینه برای طرح موضوعات راهبردی فراهم شود، چه نتایجی را برای آینده امنیت منطقه‌‌ای به جا خواهد گذاشت.

 

 اگرچه انگیزه و امید بسیار بالایی برای به نتیجه رسیدن برجام و پایان یافتن تحریم‌ها وجود دارد، اما روند موجود در سیاست بین‌الملل، تداوم بحران اوکراین و عدم توافق درباره موضوعات متفاوت دیپلماسی هسته‌‌ای در کنش تعاملی با هیات‌‌های دیپلماتیک را می‌توان عامل اولیه و اصلی تاخیر در نتیجه‌بخشی دیپلماسی هسته‌‌ای دانست.

 

۲- ابهام در دستور کار دیپلماتیک و مذاکرات آینده

 از زمان وقفه در روند مذاکرات وین تاکنون، بیش از ۴۰ روز سپری شده است. در این دوران و شرایط تاریخی، تفسیرهای متفاوت و مختلفی درباره پرونده مذاکراتی و سرنوشت دیپلماسی هسته‌‌ای به‌وجود آمده است. جامعه ایرانی با نشانه‌هایی از تناقض در ادبیات دیپلمات‌‌ها و کارگزاران حکومتی ایران‌‌، آمریکا و سایر کشور‌‌ها درباره آینده مذاکرات وین روبه‌رو شده‌‌اند.

 

هدف اصلی دیپلماسی هسته‌‌ای و مذاکرات وین آن است که شرایط برای نیل به توافق فراهم شود. اما واقعیت آن است که تعلیق مذاکرات و طولانی‌‌شدن روند وقفه موجود دیپلماسی هسته‌‌ای وین نمی‌تواند زمینه حل‌وفصل مشکلات موجود را فراهم آورد.

 

 اگرچه ایران و آمریکا به این موضوع اشاره می‌کنندکه وقفه به دلیل ضرورت اتخاذ تصمیم سیاسی است، اما حقیقت آن است که هر یک از کشورهای اصلی مذاکره کننده، روایت‌های متفاوتی درباره تداوم وقفه دیپلماتیک و اختلافات موجود در روند اجرای برجام را بیان می‌دارند.

 

واقعیت آن است که فضای سیاسی و امنیتی آمریکا و ایران به‌گونه‌‌ای تدریجی در حال رادیکالیزه شدن است. بحران اوکراین، سیاست‌‌های جدید آمریکا در قبال روسیه را اجتناب‌‌ناپذیر ساخته است. به همین دلیل است که می‌‌توان نشانه‌هایی از قالب‌‌های ابهامی در کنش دیپلماتیک متقابل ایران، آمریکا و روسیه را مشاهده کرد. مقام‌‌های آمریکایی به‌گونه‌‌ای تدریجی مواضع سختگیرانه‌‌تری را در ارتباط با روسیه و ایران اتخاذ کرده‌اند. به همان‌گونه‌ای که وقفه در مذاکرات وین می‌‌تواند اراده جدیدی را در ارتباط با سیاست هسته‌‌ای ایران در دستور کار قرار دهد، مواضع آمریکا و اروپایی‌‌ها را نیز رادیکال‌تر می‌‌سازد. مواضع و سیاست مقام‌های ایرانی و آمریکایی در روزهای گذشته به‌گونه ای بوده که هرگونه وقفه در مذاکرات، به‌گونه اجتناب ناپذیری، مواضع و الگوی رفتاری آنان و هر یک از سایر بازیگران را رادیکال‌‌تر می‌‌کند.

 

۳ -اجماع نسبی آمریکایی‌ها در برابر ایران

 وقفه در روند دیپلماسی هسته‌ای وین، زمینه فعال شدن سایر بازیگران را به‌وجود آورده است. در تاریخ ششم و هفتم آوریل ۲۰۲۲، زمینه برای طرح مواضع و سیاست‌های برخی از مقامات کنگره و فرماندهان نظامی آمریکا در ارتباط با موضوعات مطرح‌شده در روند دیپلماسی هسته‌ای وین به‌وجود آمد.

 

کارگزاران و مقامات کنگره درصدد برآمدند تا تفسیر سختگیرانه‌‌ای را از مذاکرات وین ارائه دهند.

 

 شاید بتوان مصاحبه اعضای کنگره از حزب جمهوری‌خواه و دموکرات را هشداری به دولت آمریکا برای مشخص‌سازی مواضع رسمی دولت دانست که نشان می‌دهد ساخت سیاسی و مواضع کارگزاران حکومتی آمریکا به‌گونه‌‌ای تدریجی رادیکال می‌شود. نکته دیگر آن است که بحران اوکراین و نقش روسیه در بحران شکل‌گرفته، سیاست کارگزاران آمریکایی در برابر ایران را رادیکالیزه‌تر ساخته است. از سوی دیگر، این بحران با کاهش نقش میانجی و هماهنگ‌کنندگی اولیانوف چالش‌ها و مشکلات بیشتری فراروی تیم دیپلماسی هسته‌‌ای ایران در آینده به‌وجود می‌آورد.

 

با این همه، چالش‌‌های پیش‌آمده در روند مذاکرات هسته‌‌ای، به معنی توقف یا شکست آن نیست و شواهد حکایت از آن دارد که رایزنی‌‌های فشرده بین هیات‌‌های دیپلماتیک همچنان ادامه دارد و تردیدی وجود ندارد که طرفین مذاکرات را به زودی از سرخواهند گرفت.


روزنامه دنیای اقتصاد
نظرات
آگهی تبلیغاتی

آخرین اخبار

استقبال حماس از بیانیه کنفرانس راهکار دودولتی در نیویورک
ایران 3-2 صربستان | با نمایش غیرت ملی پوشان، ایران به 8 تیم برتر جهان صعود کرد + بازی بعدی
گروسی رسما نامزد دبیرکلی سازمان ملل شد
قائم‌مقام معاون راهبردی رئیس‌جمهور منصوب شد
رایزنی عراقچی و دیپلمات‌های ارشد اروپایی در نیویورک
درخواست عربستان از همه کشورها برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین
افزایش سه‌ درجه‌ای دما در تهران تا شنبه
ترامپ ادعاهای خود علیه ایران را تکرار کرد
دادگاه لاهه تحریم می‌شود
پیام جنگی جدید نتانیاهو؛ استراتژی عملیاتی یا فرافکنی؟
گزینه هاشمیان در خط حمله پرسپولیس چه بازیکنانی هستند؟
هشدار عراقچی نسبت به تبعات هرگونه استفاده ابزاری 3 کشور اروپایی از شورای امنیت+فیلم
معاون بهداشت: امسال شیر در مدارس ابتدایی توزیع می شود
سفیر ایران در ریاض: ایران و عربستان، آینده منطقه را می سازند
لاریجانی: دروغ است که ایران مذاکره نمی‌کند
پلیس مسئول صدور مجوز سلاح‌های شکاری و ورزشی شد
افزایش سقف کارت رفاهی متصل به اوراق گام به 500 میلیون تومان
خنثی‌سازی تهدید امنیتی علیه ترامپ در نیویورک
درخشش 8 کودک و نوجوان ایرانی در مسابقه جهانی ژاپن
گروسی: ایران تعلیق توافق قاهره را اعلام نکرده است
رهبر معظم انقلاب امشب با مردم سخن خواهند گفت
سقوط پهپاد اسرائیلی در مرکز یونیفل
مخالفت پکن با اقدامات تحریک‌آمیز آمریکا در افغانستان
روسیه: از مدت‌ها پیش حقوق فلسطینیان را به‌رسمیت می‌شناختیم
مکرون در خیابان‌های نیویورک: راه را باز کن، ترامپ!
تجلیل از تیم ملی کشتی‌ در «جشنی برای ایران» + ساعت و محل برگزاری
درهای کاخ گلستان باز شد
حمایت مدیران استقلال از ساپینتو
تصویب طرح مسکن استیجاری برای زوج‌های جوان +جزییات
کشف جسد سوخته در تهران؛ راز جنایت برملا شد
نورویدیو | معمای ورود پاکستان هسته‌ای به خلیج‌فارس!
اطلاعیه سپاه در خصوص صداهای ناهنجار این شب‌های مشهد
برنده بازگشت تحریم‌‌ها
دستیابی طلای جهانی به قله های جدید قیمتی
آغاز سال تحصیلی 5-1404 دانشگاه‌ها با حضور 3 میلیون دانشجو
انتقال یک زندانی ایرانی از بلژیک به کشور
پرداخت سود سهام عدالت توسط شرکت صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس
تقویم مهرماه 1404، ماه مهر و مناسبت‌ها
وقتی مقاومت غزه معادلات جهانی را تغییر داد
شروع سال تحصیلی با هدایا و بسته‌های ویژه همراه اول
عوامل موثر در آسم کودکان زیر 5 سال را بشناسیم
دفتر نتانیاهو عملیات نظامی اسرائیل در قطر را فاش کرد +فیلم
زمان ثبت‌نام آزمون وکالت 1404 مرکز وکلای قوه قضاییه اعلام شد
قیمت سکه و طلا امروز سه‌شنبه 1 مهر +جدول
پیشنهاد افزایش سرمایه 88 درصدی تاصیکو
«زنگ سایبری» در مدارس به صدا درمی آید
فرصت‌ها و الزامات کشت قانونی خشخاش برای تأمین مواد اولیه دارویی
10بار قصاص و 10سال حبس برای کلثوم اکبری
پیاتزا: یک فینال با صربستان داریم
پوستر والیبال ایران و صربستان منتشر شد