نورنیوز ـ گروه جامعه ـ حقوق مسافر در واقع مجموعه‌ای از سیاست‌ها، دستورالعمل‌ها، استانداردها، ضوابط و مقرراتی است که الگوی رفتاری شرکت‌های هواپیمایی و دست‌اندرکاران امور پروازی را در ارتباط با مسافران مشخص می‌کند.
رعایت این مقررات بر اساس مفاد ۵ قانون هواپیمایی کشوری مصوب مجلس شورای اسلامی و ماده 19 کنوانسیون ورشو برای همه شرکت‌های هواپیمایی الزامی است.
یکی از اولین حقوق مسافران هواپیما، برخورداری از خدمات یکسان و برابر است. مسافرانی که بلیت هواپیما خریداری می‌کنند این حق را دارند که به صورت یکسان از خدمات و سرویس‌های ارائه شده توسط شرکت هواپیمایی بهره‌مند شوند. هرگونه تبعیض بین مسافران، ناقض قوانین و حقوق مسافر تلقی می‌شود.
چنانچه مسافر، بلیت هواپیما را خریداری کرده باشد و شرکت هواپیمایی به دلیل محدودیت‌های ایرلاین، مانع از سوار شدن مسافر شود، شرکت هواپیمایی موظف به استرداد وجه بلیت و همین طور ارائه یک بلیت رایگان به مسافر است.
گاهی پیش می‌آید که شرکت هواپیمایی به دلایل فنی یا محدودیت‌های عملیاتی، یک پرواز را باطل می‌کند. اگر ابطال پرواز تا یک هفته قبل از زمان پرواز باشد شرکت هواپیمایی موظف به استرداد کامل وجه بلیت خواهد بود. اگر ابطال از شش روز تا زمان پرواز باشد، شرکت هواپیمایی علاوه بر استرداد وجه بلیت موظف به پرداخت خسارت به مسافر نیز خواهد بود.
همچنین در صورت تاخیر در پرواز، نماینده شرکت هواپیمایی باید در بین مسافران حضور پیدا کند و با احترام و متانت در مورد تاخیر در پرواز و راه‌حل‌های جایگزین به مسافران اطلاع‌رسانی کند.
بنا به تقاضای مسافر، شرکت موظف به جایگزینی پرواز خواهد بود و اگر مسافر تصمیم به انصراف از پرواز بگیرد وجه بلیت باید به صورت کامل به مسافر مسترد شود.
در صورتی که به دلیل شرایط جوی و دلایل امنیتی و پرواز اضطراری با تاخیر بیشتر از 2 ساعت یا ابطال روبرو شود شرکت هواپیمایی وظیفه دارد علاوه بر پذیرایی نوع اول (میان وعده)، صرفا وجه بلیت را مسترد کند.
حقوق مسافران در سفرهای هوایی شامل افراد ناتوان هم می‌باشد. افرادی که ناتوانی جسمی دارند و توان‌خواه هستند، باید شرایط خود را هنگام خرید بلیط و یا در 48 ساعت قبل از زمان پرواز شرح دهند تا خدمات ویژه برای آنها در نظر گرفته شود.
حقوق مسافران پروازهای هوایی محدود به موارد ذکر شده نیست و دامنه گسترده‌تری دارد لیکن عمده مواردی که معمولا مسافران در سفرهای هوایی با آن روبرو می‌شوند، موضوعاتی است که به آن اشاره شد.