نورنیوز-گروه اجتماعی: در دل سکوت و استرسزای اتاق عمل، جایی که تپش دستگاههای مانیتور قلب، موسیقی نجات جانهاست و نفسها در دستان جراحان به شماره میافتد، پزشکان ایرانی دست به اقدامی زدند که در جهان پزشکی بیسابقه است؛ پیوند دو قلب در بدن یک کودک. این دختربچه، که پیشتر یک بار عمل پیوند قلب را تجربه کرده بود، به دلیل نارسایی شدید قلب پیوندی، بار دیگر در آستانه مرگ قرار گرفت. در شرایطی که اکثر مراکز درمانی جهان در چنین وضعیتی، یا گزینهای برای تعویض قلب پیوندی ندارند یا خطر مرگ حین عمل را بسیار بالا میدانند، جراحان ایرانی تصمیم گرفتند مسیری متفاوت و جسورانه را انتخاب کنند؛ مسیری که به معجزه ختم شد.
داستان نجات؛ وقتی علم و شهامت به هم میرسند
پزشکان، پس از بررسی دقیق شرایط بدنی بیمار، دریافتند که امکان خارجسازی قلب پیوندی اول وجود ندارد. خروج این قلب میتوانست خونرسانی حیاتی به مغز، ریهها و اندامهای اصلی را با خطر جدی مواجه کند. یکی از پزشکان حاضر در تیم جراحی در اینباره گفت: ما در شرایطی نبودیم که بتوانیم قلب قبلی را به طور کامل خارج کنیم. انسداد رگها، چسبندگی شدید به بافتها و وضعیت فیزیولوژیک کودک اجازه چنین اقدامی را نمیداد. از همین رو تصمیم گرفتیم قلب دوم را در کنار قلب پیوندی قبلی قرار داده و بهصورت همزمان فعال کنیم.
این تصمیم جسورانه و بیسابقه، حاصل جلسات فشرده مشورتی بین متخصصان قلب، جراحان پیوند و تیم مراقبت ویژه بود؛ جلساتی که در آن بهجای پذیرش پایان، به دنبال راهی برای ادامه زندگی بودند.
چگونه سه قلب در یک بدن کار میکند؟
در شرایط عادی، تنها یک قلب مسئول پمپاژ خون در بدن است. اما در این کودک، اکنون سه قلب وجود دارد: قلب اصلی او که دیگر فعالیت مؤثری ندارد، قلب پیوندی اول که نارسایی عملکردی دارد و قلب دوم که بهصورت «موازی» به بدن پیوند شده و مسئولیت اصلی خونرسانی را برعهده گرفته است.
یکی از متخصصان جراحی قلب کودک توضیح داد: ما قلب دوم را به گونهای نصب کردیم که نهتنها با قلب پیوندی اول در تضاد نباشد، بلکه هر دو بتوانند با هم هماهنگ کار کنند. این یک مدل بیسابقه از عملکرد همزمان دو قلب پیوندی در بدن انسان است. تیم جراحی، از شبیهسازیهای سهبعدی پیش از عمل استفاده کرد تا مسیر دقیق رگگذاریها و نصب پمپها را مشخص کند.
کودک در وضعیت پایدار؛ امید به زندگی دوباره
پس از عمل، که بیش از ۱۰ ساعت به طول انجامید، پزشکان گزارش دادند که هر دو قلب پیوندی، بهخوبی در بدن کودک فعالیت دارند. قلب دوم بهعنوان قلب اصلی فعال است و قلب نخست با پمپاژ کمکی، عملکرد اندامها را حمایت میکند.
اکنون این دختربچه در بخش مراقبتهای ویژه تحت پایش دقیق قرار دارد و طبق گزارشهای تیم پزشکی، وضعیت عمومی او رو به بهبود است. تنفس طبیعی، ضربان پایدار، و واکنشهای مثبت بدن به درمان، همگی نویدبخش آغاز مرحلهای جدید از زندگی برای این کودک هستند.
پزشکان میگویند اگر روند بهبودی بهدرستی طی شود، این کودک میتواند طی چند ماه آینده زندگی نسبتاً طبیعیتری را تجربه کند. البته ادامه حیات او به مراقبتهای پزشکی دقیق، داروهای ضد رد پیوند و پیگیری منظم بستگی دارد.
افتخار پزشکی ایران در سطح جهانی
این عمل، نهتنها در ایران بلکه در سطح بینالمللی بیسابقه تلقی میشود. بسیاری از رسانههای علمی و تخصصی پزشکی در دنیا بهزودی این پرونده را تحلیل خواهند کرد. برخی متخصصان معتقدند این مدل از پیوند دوگانه میتواند به الگوی درمانی جدیدی در کودکانی تبدیل شود که با نارسایی پیوند قلبی مواجه میشوند.
در پایان، شاید بیش از علم و تکنولوژی، آنچه در این اتاق عمل جریان داشت، ایمان و انسانیت بود؛ جایی که یک خانواده با اهدای عضو فرزندشان، زندگی را به دیگری هدیه دادند، و تیمی از پزشکان، با جسارت و دانش، آن هدیه را به معجزهای زنده بدل کردند.