نورنیوز-گروه سیاسی: حضور جمهوری اسلامی ایران در اجلاس امنیتی بریکس در برزیل، نهتنها نشانهای از تحرکات دیپلماتیک گسترده تهران در عرصه بینالملل است، بلکه جلوهای از نقشآفرینی فعال ایران در مسیر شکلدهی به نظمی نوین و عادلانه در جهان به شمار میرود. حضور دکتر علی اکبر احمدیان دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در عالیترین سطح اجلاس بریکس، جایگاه امنیتی و ژئوپلیتیکی جمهوری اسلامی را بهعنوان یکی از ارکان ثبات در غرب آسیا و حامی چندجانبهگرایی تقویت میکند. این رویداد بخشی از روند کلی دیپلماسی چندلایه ایران است که نهتنها بر همسایگان و منطقه تأکید دارد، بلکه تعامل با قدرتهای نوظهور و مستقل جهان را نیز بهصورت هدفمند دنبال میکند.
دیپلماسی چندلایه در تقابل با انزوای ادعایی
دیپلماسی فعال و چندلایه ایران در ماههای اخیر با محوریت همکاریهای منطقهای و بینالمللی، بر روایتهای غربی درباره انزوای تهران خط بطلان کشیده است. از سفر مقامات عالیرتبه ایرانی به کشورهای عضو بریکس و شانگهای تا آغاز مذاکرات لغو تحریمها، همه نشانگر تعهد جمهوری اسلامی به تقویت همکاری با کشورهایی است که در پی گسست از سلطه نظام تکقطبی غرب هستند. عضویت ایران در بریکس و حضور در اجلاس امنیتی این گروه، بخشی از این راهبرد بلندمدت است که هم به دنبال تحکیم روابط دوجانبه و چندجانبه است و هم مسیر مقابله با تحریمها و فشارهای ساختاری آمریکا را هموار میسازد.
ایران؛ کنشگر امنیتساز در معادلات جهانی
در بُعد امنیتی، ایران با بهرهگیری از تجربیات میدانی و توان بازدارندگی بومی، بهعنوان بازیگری کلیدی در مقابله با تروریسم و بیثباتی در منطقه شناخته شده است. مشارکت در نشستهای امنیتی بریکس، فرصتی برای انتقال این تجربیات و نیز تأکید بر ضرورت نظم امنیتی مشارکتمحور، بهجای ساختارهای مبتنی بر سلطه و دخالتگری غربی است. جمهوری اسلامی که خود قربانی تروریسم و سلاحهای ممنوعه است، توانسته با اقدامات مؤثر در سوریه و عراق، نمونهای از امنیتسازی بومی و مؤثر را به جهان عرضه کند. چنین ظرفیتی در ساختار بریکس، میتواند به مبنایی برای همکاری امنیتی چندجانبه و تقویت ثبات در جهان تبدیل شود.
بریکس، سنگ بنای نظم چندقطبی آینده
ساختار کنونی جهان دیگر پذیرای سیاستهای یکجانبهگرایانه نیست. سلطهجوییهای آمریکا، جنگهای تحمیلی، تحریمهای ظالمانه و تبعیض ساختاری نهادهای بینالمللی، امروز بحرانهای گسترده انسانی، اقتصادی و امنیتی را در اقصینقاط جهان رقم زدهاند. در چنین شرایطی، بریکس با تکیه بر توان اقتصادی، جمعیتی و سیاسی اعضا، در حال تبدیلشدن به نیرویی محرکه برای ایجاد نظمی متعادل، عادلانه و مشارکتمحور است. جمهوری اسلامی ایران با حضور فعال در این ساختار نوظهور، خواستار بازتعریف ساختارهای بینالمللی، اصلاح شورای امنیت و پایانبخشیدن به مصونیت رژیمهایی مانند اسرائیل در برابر قوانین بینالمللی شده
ایران امروز دیگر تنها یک کنشگر منطقهای نیست؛ بلکه بهعنوان شریکی راهبردی برای ساختارهای جهانی نوظهور از قبیل بریکس، نقشی تعیینکننده در شکلدهی به آیندهای چندقطبی، امن و عادلانه ایفا میکند. تجربه امنیتسازی ایران در منطقه، دیپلماسی متوازن با کشورهای مستقل و ایستادگی در برابر فشارهای سلطهجویانه، الگویی از استقلال و ابتکار عمل در جهانی متحول است. بریکس تنها یک نهاد اقتصادی نیست، بلکه ستون خیمه یک نظم نوین جهانی است؛ نظمی که جمهوری اسلامی ایران با راهبردهای خود در حال شکل دادن به آن است.