نورنیوز-گروه اقتصادی-بازار طلا و سکه در روزهای اخیر شاهد افزایش چشمگیری بوده که بسیاری از فعالان اقتصادی را نگران کرده است. جهش ناگهانی قیمتها، آن هم در بازه‌ای کوتاه، پرسش‌های متعددی را درباره واقعی بودن این افزایش یا حبابی بودن آن مطرح کرده است.
نادر بذرافشان، رئیس اتحادیه طلا و جواهر، این رشد قیمت را "کاذب" دانسته و معتقد است که بخشی از این افزایش ناشی از هیجانات بازار است. با این حال، افزایش قیمت اونس جهانی و نوسانات ارزی، از جمله عواملی هستند که نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت.
علل افزایش قیمت در بازار طلا و سکه
افزایش چشمگیر قیمت طلا و سکه در بازار داخلی، بیش از هر چیز تحت تأثیر چند عامل کلیدی بوده است. نخستین و شاید مهم‌ترین عامل، رشد قیمت جهانی طلا است. طی روزهای گذشته، اونس جهانی طلا به روند صعودی خود ادامه داده و با ثبت افزایش ۹۰ دلاری، به کانال ۳۰۰۰ دلار نزدیک شده است. چنین جهشی معمولاً زمانی رخ می‌دهد که سرمایه‌گذاران بین‌المللی به دنبال پناهگاهی امن برای دارایی‌های خود هستند، به ویژه در شرایطی که بازارهای مالی دچار تلاطم شده و نااطمینانی‌های اقتصادی افزایش می‌یابد.
اما عامل دوم، نوسانات شدید نرخ ارز در داخل کشور است. هر زمان که ارزش ریال در برابر ارزهای خارجی کاهش پیدا کند، بازارهای دارایی از جمله طلا و سکه، واکنش نشان می‌دهند. در هفته‌های اخیر، نرخ ارز به دلیل افزایش تقاضا و برخی عوامل سیاسی و اقتصادی، روندی صعودی داشته است. این افزایش قیمت ارز، به طور مستقیم قیمت طلا را نیز بالا می‌برد، زیرا قیمت‌گذاری طلا در ایران وابسته به نرخ دلار است.
سومین عامل، التهابات روانی و رفتارهای هیجانی بازار است. در چنین شرایطی، افزایش ناگهانی قیمتها باعث نگرانی سرمایه‌گذاران و خریداران خرد می‌شود و آن‌ها برای جلوگیری از زیان احتمالی، به سمت خرید بیشتر هجوم می‌آورند. این پدیده، خود به افزایش دوباره قیمتها دامن می‌زند و باعث می‌شود که بازار از کنترل خارج شود. در این میان، رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی نیز نقشی اساسی در تقویت این فضای هیجانی دارند. انتشار اخبار ضدونقیض درباره آینده بازار طلا و ارز، بسیاری از مردم را به سمت تصمیم‌گیری‌های شتاب‌زده سوق داده است.
در کنار این عوامل، شرایط رکودی بازار نیز در نوع خود تأثیرگذار بوده است. هرچند افزایش قیمتها معمولاً به معنای رونق در بازارهای مالی تلقی می‌شود، اما در بازار طلا و جواهر، ماجرا کمی متفاوت است. با رشد قیمتها، قدرت خرید مردم کاهش یافته و تقاضای واقعی افت کرده است. این وضعیت نه‌تنها مصرف‌کنندگان، بلکه تولیدکنندگان و فروشندگان را نیز با چالش‌های جدی مواجه کرده است. بسیاری از واحدهای صنفی به دلیل کاهش تقاضا، با مشکلات مالی روبه‌رو شده‌اند و برخی حتی به تعطیلی کشیده شده‌اند.
بازار در مسیر رکود یا رونق؟
بر خلاف تصور عمومی، افزایش قیمت طلا و سکه لزوماً به معنای رونق در این بازار نیست. در واقع، آمارها نشان می‌دهند که با افزایش قیمتها، قدرت خرید مردم کاهش یافته و بازار دچار رکود شده است. بذرافشان تصریح می‌کند که بسیاری از واحدهای تولید و توزیع طلا، به دلیل کاهش تقاضا، دچار مشکلات مالی شده‌اند.
در این میان، اگرچه قیمتها در روزهای اخیر صعودی بوده، اما نشانه‌هایی از کاهش تقاضا نیز مشاهده می‌شود. این موضوع می‌تواند منجر به اصلاح قیمتها و بازگشت به سطوح تعادلی‌تر شود.
احتمال بازگشت قیمتها به سطح قبلی
سوالی که ذهن بسیاری از سرمایه‌گذاران را مشغول کرده این است که آیا قیمتها به سطح قبلی بازمی‌گردد؟ به گفته بذرافشان، اگرچه برخی تحلیل‌ها پیش‌بینی کرده‌اند که اونس جهانی طلا به ۳۳۰۰ دلار خواهد رسید، اما نوسانات داخلی و سیاست‌های بانک مرکزی می‌توانند در کنترل قیمتها نقش داشته باشند. اگر عرضه سکه افزایش یابد و قیمت ارز مدیریت شود، احتمال کاهش قیمتها نیز وجود دارد.
زمان مناسب برای خرید طلا و سکه؟
یکی از پرسش‌های مهم خریداران این است که آیا اکنون زمان مناسبی برای خرید طلا و سکه است؟ بذرافشان تأکید دارد که قیمت‌های کنونی تا حدی تحت تأثیر التهاب بازار بوده و احتمال اصلاح آن‌ها وجود دارد. وی به سرمایه‌گذاران توصیه می‌کند که از خریدهای هیجانی خودداری کرده و منتظر تثبیت قیمتها باشند.
جهش اخیر قیمت طلا و سکه، اگرچه تا حدی تحت تأثیر عوامل بنیادین مانند رشد اونس جهانی و افزایش نرخ ارز بوده، اما هیجانات بازار نیز نقش مهمی در این افزایش داشته است. در شرایط کنونی، کاهش قدرت خرید مردم و تشدید رکود در بازار، نشان‌دهنده این است که این افزایش قیمت، لزوماً به معنای سودآوری نیست. توصیه کارشناسان این است که خریداران در شرایط ناپایدار و ملتهب، از انجام معاملات عجولانه خودداری کرده و منتظر تثبیت قیمتها باشند. با مدیریت مناسب از سوی بانک مرکزی، احتمال کاهش یا تثبیت قیمتها در روزهای آینده وجود دارد.
نورنیوز