جنگ شروع شد؛ تعرفه‌های جدید ترامپ و موج تازه

نورنیوز-گروه بین الملل: در حالی که واشنگتن سیاست‌های حمایت‌گرایانه خود را گسترش می‌دهد، واکنش‌های شدید از سوی اروپا، چین و دیگر کشورها نشان می‌دهد که جنگ تجاری جدیدی در راه است.

تنش‌های اقتصادی

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، بار دیگر جهان را با سیاست‌های اقتصادی جنجالی خود غافلگیر کرد. او اعلام کرده که از ۴ مارس (۱۴ اسفند)، تعرفه‌های ۲۵ درصدی بر واردات از مکزیک و کانادا اعمال خواهد شد. این تصمیم، که پس از یک ماه تعلیق مجدداً اجرایی می‌شود، نشان‌دهنده استمرار سیاست‌های حمایت‌گرایانه کاخ سفید است. ترامپ با لحنی قاطع اعلام کرد: «دیگر فرصتی برای مذاکره باقی نمانده است. این تعرفه‌ها از فردا اجرایی خواهند شد.»

این تعرفه‌ها به بهانه مهار قاچاق مواد مخدر، به‌ویژه فنتانیل، از مکزیک و کانادا به آمریکا وضع شده است. ترامپ تأکید کرده که اقدامات این کشورها کافی نبوده و واشنگتن مجبور به اتخاذ تدابیر سخت‌گیرانه‌تر شده است. در واکنش به این تصمیم، بازارهای مالی به‌شدت متزلزل شدند و بسیاری از سرمایه‌گذاران نگران تأثیرات منفی این اقدام بر تجارت جهانی هستند.

واکنش‌های مکزیک و کانادا

مکزیک که پیش‌تر برای جلب رضایت ترامپ، ۱۰ هزار سرباز به مرزهای جنوبی آمریکا فرستاده و ۲۹ عضو کارتل‌های مواد مخدر را به واشنگتن تحویل داده بود، اکنون با چالشی بزرگ‌تر روبه‌رو است. مقامات مکزیکی اعلام کرده‌اند که این سیاست می‌تواند ضربه سنگینی به صنایع صادراتی این کشور وارد کند و تأثیر مستقیمی بر اقتصاد آن داشته باشد.

در همین راستا، نخست‌وزیر کانادا نیز ضمن انتقاد از این تصمیم، آن را «غیرقابل قبول» خوانده و هشدار داده که اتاوا نیز اقدامات متقابلی علیه کالاهای آمریکایی اتخاذ خواهد کرد. بسیاری از صنایع، به‌ویژه شرکت‌های خودروسازی، فولاد و آلومینیوم که به واردات مواد اولیه از این دو کشور وابسته هستند، نسبت به پیامدهای افزایش هزینه‌های تولید و تأثیر آن بر مصرف‌کنندگان آمریکایی هشدار داده‌اند.

اروپا هم در تیررس تعرفه‌های ترامپ

اما این پایان ماجرا نیست. ترامپ هم‌زمان با اعمال تعرفه‌ها علیه مکزیک و کانادا، اعلام کرده که از ۱۲ مارس، تعرفه‌های جدیدی بر واردات فولاد و آلومینیوم از اتحادیه اروپا اعمال خواهد شد. این تصمیم، شکاف اقتصادی میان واشنگتن و بروکسل را بیش از پیش آشکار کرده و نشان می‌دهد که اختلافات فراآتلانتیکی که پیش‌تر عمدتاً در حوزه امنیتی و ژئوپلیتیکی بود، اکنون به عرصه تجارت و اقتصاد نیز کشیده شده است.

اتحادیه اروپا در واکنش به این سیاست، هشدار داده که در صورت اجرای تعرفه‌های جدید، اقدامات متقابلی را علیه کالاهای آمریکایی اعمال خواهد کرد. مؤسسه اعتبارسنجی اس‌اند‌پی گلوبال اعلام کرده که این سیاست می‌تواند بر رشد اقتصادی کشورهای اروپایی، به‌ویژه آلمان، تأثیر منفی بگذارد. صنعت خودروسازی آلمان، که یکی از وابسته‌ترین صنایع به بازار آمریکا محسوب می‌شود، بیشترین آسیب را از این جنگ تعرفه‌ای خواهد دید.

تعرفه ۱۰ درصدی علیه چین؛ رویارویی دوباره با پکن

علاوه بر تعرفه‌های جدید علیه اروپا، مکزیک و کانادا، ترامپ از ۴ مارس، تعرفه ۱۰ درصدی جدیدی را نیز بر کالاهای وارداتی از چین اعمال خواهد کرد. این تصمیم، در ادامه تنش‌های تجاری میان واشنگتن و پکن است که در دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ نیز روابط دو کشور را به‌شدت متشنج کرده بود.

ترامپ علت این اقدام را ورود غیرقانونی مواد مخدر از چین به آمریکا عنوان کرده است. وی مدعی شد که فنتانیل از چین به مکزیک و کانادا منتقل شده و از آنجا به آمریکا قاچاق می‌شود. چین در واکنش به این سیاست، تهدید کرده که در پاسخ به این جنگ تعرفه‌ای، ممکن است اقدامات متقابلی را علیه محصولات کشاورزی آمریکا اتخاذ کند. روزنامه گلوبال تایمز، وابسته به دولت چین، گزارش داده که پکن به‌دنبال تدوین راهکارهایی برای ضربه زدن به صنایع حساس آمریکایی، از جمله کشاورزی، است.

تأثیر تعرفه‌های ترامپ بر بازارهای سهام

اعلام این سیاست‌های جدید، بلافاصله تأثیر خود را بر بازارهای مالی نشان داد. غروب دوشنبه (۳ مارس)، بورس‌های آمریکا، اروپا و آسیا شاهد افت شاخص‌های خود بودند. شاخص صنعتی داوجونز با کاهش بیش از ۲ درصدی روبه‌رو شد، در حالی که شاخص نزدک و اس‌اند‌پی ۵۰۰ نیز افت قابل‌توجهی را تجربه کردند.

سرمایه‌گذاران نگران این هستند که اعمال تعرفه‌های جدید، منجر به کاهش رشد اقتصادی جهانی شود. شرکت‌های بزرگ، به‌ویژه خودروسازان، صنایع فولاد و فناوری، بیشترین آسیب را از این تحولات خواهند دید. تحلیلگران هشدار داده‌اند که اگر این روند ادامه یابد، ممکن است رکود اقتصادی جدیدی در راه باشد.

جنگ تعرفه‌ای به کجا می‌رسد؟

تصمیم ترامپ برای افزایش تعرفه‌ها، پیام روشنی دارد: آمریکا دیگر حاضر نیست در تجارت جهانی امتیاز بدهد، حتی اگر این تصمیم به ضرر متحدان سنتی خود باشد. این سیاست، نه‌تنها می‌تواند رشد اقتصادی داخلی آمریکا را تحت فشار قرار دهد، بلکه ممکن است بلوک‌های تجاری جدیدی را شکل دهد. اروپا و چین احتمالاً همکاری‌های اقتصادی خود را افزایش خواهند داد و به‌دنبال جایگزین‌هایی برای وابستگی به بازار آمریکا خواهند بود.

با این حال، این سیاست‌ها در داخل آمریکا نیز بدون چالش نخواهد بود. بسیاری از نمایندگان کنگره، حتی در حزب جمهوری‌خواه، نسبت به تأثیرات منفی این جنگ تعرفه‌ای هشدار داده‌اند. افزایش قیمت کالاهای مصرفی، کاهش قدرت خرید و احتمال بروز رکود، از جمله پیامدهای احتمالی این اقدامات است.

سؤال اصلی این است که آیا این جنگ تجاری به نقطه بی‌بازگشت رسیده است یا هنوز راهی برای مذاکره و مصالحه باقی مانده؟ در حالی که ترامپ همچنان بر اجرای سیاست‌های حمایت‌گرایانه تأکید دارد، جهان نظاره‌گر است که این بازی اقتصادی، در نهایت به کدام سمت خواهد رفت.