نورنیوز ـ گروه سیاسی: برخی محافل رسانه‌ای آمریکایی همچون روزنامه نیویورک‌تایمز روز پنجشنبه اعلام کردند که آمریکا و ایران به توافقی دست یافته‌اند که بر اساس آن در ازای آزادی چند ایرانی زندانی توسط آمریکا، ایران نیز معادل آن محکومین دو تابعیتی ایرانی- آمریکایی را آزاد خواهد کرد.
در این خبر که مقامات ایرانی و آمریکایی نیز کلیات آن را تایید کرده‌اند بر آزادسازی ۶ میلیارد دلار از منابع مسدود شده ایران در کره جنوبی که سال‌ها به‌طور غیر قانونی مسدود شده بود و انتقال آن به قطر برای استفاده ایران نیز تاکید شده است.
از ابتدای انتشار این خبر، رسانه‌ها و مقامات آمریکایی تلاش کردند که با گروگان خواندن محکومین زندانی در ایران و برجسته کردن آزادسازی منابع ارزی کشورمان که به صورت غیر قانونی در کره جنوبی بلوکه شده بود، خود را ابر قهرمان عرصه اقدامات بشردوستانه معرفی کنند و اقدام ایران را نوعی باج‌گیری جلوه دهند.
این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران ماه‌ها قبل بر مبنای رویکرد بشردوستانه، مذاکره غیرمستقیم با آمریکا برای آزادی زندانیان دو طرف را آغاز کرده بود اما واشینگتن بارها با رفتار سیاسی و فرصت‌طلبانه، مذاکرات را به حاشیه برد و روند آزادی زندانیان را با بن‌بست مواجه کرد.
بسیار روشن است که آزادسازی منابع ارزی ایران در کره جنوبی که با اقدامات یک‌جانبه و غیرقانونی آمریکا بلوکه شده بود، مصداق احقاق حق است و نه باج‌گیری.
طرفی که همواره با قلدری، حقوق سایر کشورها را برای وادار نمودن آنها به پذیرش خواسته‌های غیرقانونی خود زیر پا می‌گذارد آمریکا است و نه ایران.
طرف آمریکایی از شب گذشته با وارونه‌نماییِ روند طی شده در موضوع آزادسازی زندانیان دو طرف، تلاش می‌کند ناکامی این کشور در باج‌خواهی و استفاده ابزاری از این پرونده برای وارد کردن فشار به ایران را به عنوان دستاوردی بشردوستانه برای خود فاکتور کند.
این ادعاها و نمایش‌های به‌اصطلاح حقوق بشری درباره تبادل زندانیان، در حالی از سوی مقامات آمریکایی اتخاذ شد که نگاهی به فرآیند دو ساله پرونده مذکور بیان‌گر حقایقی دیگر است:
نخست؛ ایران همواره بر رویکرد بشردوستانه در پرونده اتباع زندانی دیگر کشورها در ایران و نیز اتباع ایران در سایر کشورها تاکید داشته که نتیجه آن را در آزادسازی برخی اتباع آمریکایی و اروپایی که بخشی از دوران محکومیت خود را در ایران گذرانده بودند می‌توان مشاهده کرد. پرونده اخیر نیز در چارچوب همین سیاست قابل تعریف است اما غربی‌ها به دنبال کم‌رنگ‌سازی این حقیقت هستند.
دوم؛ اسناد و شواهد نشان می‌دهد که پرونده مبادله زندانیان میان ایران و آمریکا دو سال است که با طی فراز و فرودهایی در جریان بوده است.
تهران از ابتدای این روند، جدا بودن این پرونده از مذاکرات برجامی را اعلام و تاکید داشت که این اقدام صرفا در چارچوبی انسان‌دوستانه و حقوق بشری صورت می‌گیرد. در مقابل اما؛ در تابستان ۱۴۰۱ که آمریکایی‌ها با سیاسی‌کاری زیر میز مذاکرات رفع تحریم‌ها زدند، به یک‌باره و برخلاف ادعاهای اولیه خود مبنی بر جدا بودن مسائل سیاسی از موضوع تبادل زندانیان، توافق شکل گرفته را نیز بر هم زدند و با تمرکز بر رخدادهای پاییز ۱۴۰۱، صراحتا عنوان کردند که هیچ مذاکره‌ای با ایران روی میز نیست و واشینگتن صرفا بر مسائل داخلی ایران متمرکز است!
شاهد اینکه؛ «حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه» در زمستان ۱۴۰۱ در مصاحبه با شبکه «ان‌پی‌آر» گفته بود «مذاکرات تبادل زندانیان با طرف‌های ثالثی که به انتقال پیام‌ها کمک می‌کنند، در جریان است»، اما در همان زمان آمریکایی‌ها مدعی شدند که هیچ مذاکره‌ای روی میز قرار ندارد.
تهران در سال 1402 نیز مذاکره غیرمستقیم با طرف آمریکایی و استقبال از میانجی‌گری قطر و عمان را پذیرا شد و کشورهای میانجی نیز همواره بر رویکرد تعاملی ایران تاکید و ماهیت بشردوستانه آن را ستوده و اذعان نمودند که تهران پرونده تبادل زندانیان را از مذاکرات برجامی جدا می‌داند.
بر اساس این حقایق، تردیدی نیست که مذاکرات مذکور برخلاف تبلیغات غربی‌ها به‌دلیل رویکرد سیاسی آمریکا و تلاش این کشور برای گره زدن آن به موضوعات غیرمرتبط، بسیار طولانی شد.
اکنون توافق حاصل شده برای تبادل زندانیان را باید به عنوان اقدامی که می‌تواند نشانه مثبتی از تغییر رفتار آمریکا در این پرونده باشد، مورد توجه قرار داد.
نورنیوز