آیا تفاهم ایران و عربستان می‌تواند رونوشتی تازه از «پیمان ایلاف» باشد؟

ایران و عربستان سعودی پس از امضاء موافقتنامه عادی سازی روابط در اسفندماه سال گذشته وارد دور جدیدی از مناسبات همه جانبه شده اند که پایه آن فاصله گرفتن از رقابت‌های ژئوپلیتیک و حرکت به سوی همکاری‌های ژئو اکونومیک است.

دکتر «حمیدرضا فرتوک‌زاده» اقتصاددان و مُبدِع مفهوم «پیچیدگی مرکب» گفت: پیچیدگی مرکب همان گره کوری است که سالیان سال اقتصاد ایران را بیمار و گرفتار کرده است. اقتصاد ایران علاوه بر واگرایی بیرونی و تحمیلی، در تله خودساخته­‌ای گیر افتاده است و در تله شاکله خودش به خودش مبتلا شده است.

ناظران معتقدند توافق تهران-ریاض می­‌تواند به کاهش تنش­‌ها و تحقق ثبات سیاسی و اقتصادی در لبنان کمک کرده و با تشویق سرمایه‌­گذاری­‌های خارجی در کمک به نجات و خارج کردن لبنان از وخامت مستمر نقش داشته باشد.

نخستین امتیازبازی تیم‌های باشگاهی ایران و عربستان در زمین‌های دو کشور به نام دیپلماسی موفق منطقه‌ای ثبت خواهد شد و نشان می‌دهد پیمان تازه میان دو قدرت منطقه‌ای برخلاف ادعاها، «تشریفاتی» و «تزئینی» نبود.

رونمایی از ایده «ایلاف ایرانی» به عنوان راهکاری برای رهایی از عارضه‌هایی که اقتصاد کشور را در چنبره خود گرفتار کرده، پرسش‌های جدی و متعددی ایجاد کرده است. ایده‌ای که معتقد است می‌تواند قطار توسعه کشور را به ریلی خارج از «فروش نفت خام» و «واردات کالاهای ساخته و نیمه‌ساخته» هدایت کند و علاوه بر خلق ثروت و مزیت، از یک طرف پیوندهای سیاسی کشور را با همسایگان و هم‌پیمانان تقویت کرده و از سوی دیگر رفته‌رفته کشورمان را به یک بازیگر جدی در معادلات و مبادلات اقتصادی در عرصه بین‌الملل تبدیل کند. «رادیونور» ابتدا به مسائل ریز و درشتی که شاکله و ساختار حکمرانی اقتصادی کشور را به خود مبتلا کرده می‌پردازد و سپس به پرسش‌هایی که درباره «ایلاف ایرانی» مطرح است پاسخ می‌دهد تا درنهایت به این سوال اساسی‌تر جواب بدهد که این الگو در کشور ما عملیاتی است یا نه؟

ابتکار «ایلاف ایرانی» به دنبال ایجاد شبکه‌ای از مراودات و ارتباطات تجاری است که می‌خواهد در نخستین گام با شناسایی نیازهای اقتصادی کشورهای پیرامونی و منتخب به استیلای الگوی وارداتی و استعماری «نفت در برابر غذا» در غرب آسیا پایان دهد.

توافق ایران و عربستان در چین که نشان از عزم و اراده‌ی تمام آسیایی برای رسیدن به اهدافی بزرگ و راهبردی بدون دخالت خارجی داشت، در حالی صورت گرفت که غرب کوشید آن را توافقی موقت و صرفا روی کاغذ القاء کند!