نورنیوز- گروه اقتصاد: شمار زیادی از مردم فکر می‌کنند خودروهای برقی محصول قرن بیست‌ویکم است؛ در حالی که این فناوری قدمتی به اندازه خودروهای بنزینی و دیزلی دارد. حدود 130 سال پیش بود که نخستین خودروهای الکتریکی ساخته شد. خودروهایی که سرعت‌شان از همان ابتدا از شتاب اتومبیل‌هایی بیشتر بود که موتورهای‌شان با احتراق داخلی کار می‌کرد، اما مشکلاتی چون نحوه تأمین سوخت، باعث شد خودروهایی که از سوخت‌های فسیلی تغذیه می‌کردند، خیلی زود از اتومبیل‌های برقی سبقت بگیرند و هر روز هم فاصله‌شان بیشتر شود.
حالا و با گذشت بیش از یک قرن که گازهای گلخانه‌ای، دی‌اکسید کربن و ذرات ریز ناشی از تولید و مصرف بنزین و گازوئیل صدها میلیون خودرو، محیط زیست و سلامت انسان را با مخاطره جدی روبه‌رو کرده است، اتومبیل‌های کلاسیک برقی از موزه تاریخ بیرون کشیده شده و کمپانی‌های بزرگ خودروسازی جهان حداقل یک خط از تولیداتشان را به این محصولات اختصاص داده‌اند. موجی که به کشور ما هم رسیده و در هفته‌های گذشته اخبار و اظهارنظرهای مختلف و متعددی درباره جدی‌تر شدن تولید و استفاده از آن شنیده می‌شود.
مزایای خودروی برقی
خودروهای برقی هزینه تعمیر و نگهداری پایین‌تری دارد و فرصت تجربه رانندگی نرم‌تر و آرام‌تری را فراهم می‌کند و از این منظر بسیاری از رانندگان آن را به اتومبیل‌های بنزینی سنتی ترجیح می‌دهند. این خودروها دارای گشتاور فوری هستند و به همین دلیل در مقایسه با خودروهای بنزینی شتاب بهتری دارند. بزرگ‌ترین مزیت و نقطه قوت خودروهای برقی، سوخت آن است. هرچند روند تولید خودروهای برقی به اندازه خودروهای بنزینی برای محیط زیست مضر است، اما حجم آلایندگی خودروهای بنزینی با اتومبیل‌های الکتریکی قابل قیاس نیست. به ویژه که گازهای گلخانه‌ای ناشی از احتراق خودروها و کامیون‌هایی که با سوخت‌های فسیلی کار می‌کنند، متهم ردیف اول آسم، برونشیت، سرطان و مرگ زودرس هستند.
چالش‌های پیش‌روی خودروی برقی
با این حال نحوه تأمین سوخت خودروهای برقی، به نقطه ضعف این دسته از اتومبیل‌ها بدل شده است. درست است که سوخت خودروهای برقی، منبع انرژی پاک‌تری به نسبت خودروهای بنزینی دارند و آلاینده‌های کمتری تولید می‌کنند، اما عدم وجود یا محدودیت زیرساخت و جایگاه‌های شارژ سبب شده هم تولیدکنندگان و هم مصرف‌کنندگان با احتیاط بیشتری به سمت تولید و استفاده از خودروهای برقی حرکت کنند. دسترسی دشوار به سوخت، برای سفرهای طولانی یک چالش جدی است به ویژه که شارژ مجدد یک خودروی الکتریکی بسته به زیرساخت شارژ و ظرفیت باتری می‌تواند چندین ساعت طول بکشد.
چالش بعدی خودروهای برقی، قطعات آن به ویژه باطری خودروست که با گذشت زمان تحلیل می‌رود و می‌تواند برد رانندگی و عملکرد کلی را کاهش دهد. اگرچه خودروهای برقی در بلندمدت هزینه سوخت کمتری دارند، اما قیمت اولیه خرید آنها به طور قابل توجهی بالاتر از خودروهای سنتی بنزینی است و نسبت به اجداد بنزینی خود هم تنوع کمتری دارند.
با وجود این مشکلات، تقاضا در بازار خودروهای الکتریکی در امریکا و اتحادیه اروپا به دلیل سازگاری با محیط زیست رو به رشد بوده است. امریکا و اتحادیه اروپا برای تسریع جایگزینی خودروهای برقی با گونه بنزینی برای خریداران خودروهای الکتریکی مشوق‌های مالی درنظر گرفته و زیرساخت‌های شارژ برای افزایش سهم خودروهای الکتریکی در بازار را تکمیل و تقویت کرده‌اند.
در این میان از اتوبوس‌هایی که برای حمل‌ونقل عمومی استفاده می‌شود، به عنوان کلید انقلاب خودروهای الکتریکی نام می‌برند؛ چراکه اتوبوس‌ها، سنگ بنای زندگی روزمره در بسیاری از شهرها هستند و برقی‌شدن سوخت آنها می‌تواند سرعت حذف خودروهای بنزینی و دیزلی را بیشتر کند. بر همین اساس بود که به‌تازگی نخستین خط تولید انبوه اتوبوس برقی در کشور با حضور وزیر صمت افتتاح شد. عباس علی‌آبادی که به واسطه سابقه حضور در مپنا، با خوش‌بینی به آینده خودروهای برقی در ایران می‌نگرد، معتقد است هیچ کشوری در منطقه همانند ایران زیرساخت لازم را برای تولید و استفاده از خودروهای برقی ندارد. به گفته وی، «در کل کشور حدود ۱۰۰ ایستگاه برای ماشین‌های برقی نصب شده است که تا پایان امسال این عدد به ۵۰۰۰ می‌رسد و با این شرایط هیچ مشکلی برای ساخت خودروهای شارژی نداریم.»
خودروهای برقی در ایران در ابتدای راه است و عموم مردم اطلاعات زیادی از این نوع اتومبیل ندارند. عمده مسئولان هم به اندازه وزیر صمت درباره زیرساخت‌ها، تأمین سوخت و قطعات این نوع خودروها مطمئن نیستند. به نظر می‌رسد در چنین شرایطی و با توجه به اراده جدی وزارت صمت برای توسعه تولید و بهره‌برداری از خودروهای برقی، روند تولید و زمان آغاز فعالیت اتوبوس‌های برقی، آزمونی عملی و واقعی برای سنجش فرصت‌ها و چالش‌ها در این حوزه خواهد بود.
نورنیوز