نورنیوز- گروه اجتماعی : تصور کن توی کلاس درس نشستی، روی صندلیات لم دادی، شانههایت افتاده، کمرت خم شده و پاهایت را زیر میز دراز کردی. احساس راحتی میکنی، نه؟ اما صبر کن، این راحتی موقتی است!
نوجوان: تصور کن توی کلاس درس نشستی، زنگ ریاضی است و معلم معادلات پیچیده را روی تخته مینویسد. تو هم مثل خیلی از بچههای دیگر، روی صندلیات لم دادی، شانههایت افتاده، کمرت خم شده و پاهایت را زیر میز دراز کردی. احساس راحتی میکنی، نه؟اما صبر کن، این راحتی موقتی است! بعد از چند هفته، یک درد خفیف توی کمرت شروع میشود، اولش فکر میکنی از کولهپشتی سنگین هست، اما کمکم تبدیل به یک درد مزمن میشود.
بیا با هم یک سفر کوتاه به دنیای بدن انسان برویم. بدن ما مثل یک ماشین پیشرفته است که نیاز به مراقبت دارد. وقتی درست نمینشینیم، ستون فقرات که مثل یک ستون محکم بدن را نگه میدارد تحتفشار قرار میگیرد. تحقیقات نشاندادهاند که نشستن طولانیمدت با وضعیت بد، خطر درد کمر (LBP یا Low Back Pain) را در نوجوانها افزایش میدهد.
یک مطالعه روی نوجوانها نشان داد که نشستن خمیده (slump sitting) باعث میشود فشار روی دیسکهای بین مهرهای کمر بیشتر شود و منجر به ایجاد درد و ناراحتی شود. در واقع، حتی نشستن با وضعیت خوب هم ۴۰ درصد فشار بیشتر نسبت به ایستادن به کمر وارد میکند، اما بد نشستن این فشار را چندبرابر میکند.
حالا فکر کن توی مدرسه، روزی حداقل ۶-۷ ساعت روی صندلی مینشینی. اگر وضعیتت بد باشد، عضلات کمرت ضعیف میشوند، رباطها کشیده میشوند و حتی ممکن هست به عصبها فشار بیاید. یک تحقیق علمی روی دانشآموزها نشان داد که عادتهای نشستن بد، مثل خمشدن به جلو یا لمدادن، مستقیماً با درد کمر مرتبط هستند. و این درد فقط موقتی نیست؛ میتواند به مشکلات طولانیمدت مثل دیسک کمر یا حتی مشکلات گردن و شانه منجر بشود. مثلاً، نوجوانهایی که زیاد با وضعیت بد مینشینند، اغلب شانههای گرد (rounded shoulders) پیدا میکنند که باعث درد گردن و کمر میشود.درد کمر یکی از شایعترین دلایل مراجعه نوجوانها به پزشکهای ارتوپدی هست، و اغلب بهخاطر وضعیت بد نشستن است.
اما چرا این اتفاق میافتد؟
خمیده نشستن باعث میشود، منحنی طبیعی کمر یا lordosis صاف شود و وزن بدن در این حالت به طور نابرابر توزیع میشود که در نتیجه باعث فشردهشدن دیسکهای ژلهای بین مهرهها و کاهش پیداکردن مایع داخلی میشود که منجر به التهاب و درد میشود.مطالعه اخیر روی نوجوانها نشان داد که نشستن طولانی با وضعیت بد، خطر LBP را به طور قابلتوجهی افزایش میدهد، عضلات پشتیبان کمر خسته میشوند و نمیتوانند وزن بدن را تحمل کنند. علاوه بر این، گذراندن بیشتر از نصف روز با وضعیت بد، ریسک درد کمر را خیلی بالاتر میبرد.فکر نکنید که کمردرد و آسیب به کمر فقط برای بزرگسالها اتفاق میافتد. نوجوانها هم به دلیل اینکه بدنشان درحالرشد هست هم آسیبپذیر هستند، که البته شروع دردهای دوران بزرگسالی هم از همین سنین شروع میشود.
چطور از آسیب به کمر جلوگیری کنیم؟
خبر خوب این که با چند تمرین کششی ساده، میتوانیم این درد را کم کنیم. کشش منظم عضلات کمر، باعث گردش خون بهتر میشود، انعطافپذیری را افزایش میدهد و حتی از آسیبهای آینده جلوگیری میکند. این تمرینها را میتوانی هر روز انجام بدهی، بدون اینکه نیاز به تجهیزات خاصی داشته باشد.صندلی را باید متناسبسازی کرد: پاها باید صاف روی زمین قرار بگیرد، زانوها ۹۰ درجه خم، و کمر به پشتی صندلی تکیه کند. شانهها عقب و سر صاف. هر ۲۰-۳۰ دقیقه بلند شوید، قدم بزنید یا حرکات کششی انجام دهید. این کارها نهتنها درد را کم میکنند، بلکه تمرکز را هم افزایش میدهند.یادت باشد، بدن تو سرمایه تو هست. باید بهخوبی از بدن مراقبت کنی تا بتوانی به ماجراجوییهای زندگی بپردازی. وضعیت خوب نشستن، کلید سلامتی کمر هست. پس دفعه بعد که سر کلاس نشستی، به این فکر کن: نشستن درست، یعنی آینده بدون درد!
فارس