نورنیوز-گروه اجتماعی: آبان امسال در خیابان‌ها و بزرگراه‌های تهران، ماهی پرحادثه و تلخ بود؛ آماری که پلیس راهور منتشر کرده، چهره‌ای نگران‌کننده از بی‌احتیاطی و قانون‌گریزی در میان نسل جوان پایتخت را آشکار می‌کند. طبق این گزارش، افراد ۲۰ تا ۳۰ ساله با سهم ۳۵ درصدی، بیشترین قربانیان تصادفات مرگبار شهری تهران در آبان بودند؛ گروهی که درگیر شور جوانی، هیجان لحظه‌ای و بی‌توجهی به هشدارهای جاده‌ای‌اند.
در میان وسایل نقلیه، خودروسواران با ۴۷ درصد و موتورسواران با ۲۶ درصد بیشترین تلفات را داشته‌اند. ۲۷ درصد دیگر نیز عابران پیاده هستند؛ کسانی که قربانی خطاهای رانندگان و ضعف زیرساخت‌های ایمنی می‌شوند. این آمار نشان می‌دهد که خطر، نه‌تنها پشت فرمان، بلکه حتی در پیاده‌روها هم کمین کرده است.
اما نکته هشداردهنده دیگر در گزارش، محل وقوع ۷۹ درصد تصادفات در بزرگراه‌ها است؛ جایی که سرعت بالا، بی‌احتیاطی و لایی‌کشی به‌سادگی جان انسان‌ها را می‌گیرد. بزرگراه‌هایی که باید نماد تسهیل حرکت باشند، در عمل به صحنه‌های تکرار مرگ بدل شده‌اند.
در توزیع سنی قربانیان، پس از گروه ۲۰ تا ۳۰ سال، افراد ۴۰ تا ۵۰ ساله با ۲۴ درصد و بالای ۵۰ سال با ۱۷ درصد در رتبه‌های بعدی قرار دارند. این یعنی تقریباً نیمی از جان‌باختگان زیر ۴۰ سال هستند؛ نشانه‌ای از بحران فرهنگی و آموزشی در رانندگی شهری.
از نظر زمانی نیز، بیشترین تصادفات مرگبار بین ساعت ۱۴ تا ۲۲ رخ داده است؛ زمانی که حجم ترافیک، خستگی ذهنی رانندگان و شتاب در بازگشت به خانه، ترکیبی خطرناک می‌سازد. با این حال، ۲۴ درصد تصادفات بین ساعت ۲۲ تا ۶ صبح اتفاق افتاده؛ ساعاتی که سرعت زیاد، خواب‌آلودگی و مصرف مواد محرک و الکل نقش اصلی را دارند.
پلیس راهور در تحلیل خود تأکید دارد که عامل اصلی تصادفات، سرعت غیرمجاز و بی‌توجهی به احتیاط بوده است. این تخلفات اغلب از سوی رانندگان جوان صورت گرفته؛ کسانی که هنوز به درک عمیق خطر نرسیده‌اند و گمان می‌کنند مهارت شخصی می‌تواند جایگزین رعایت قانون شود.
علت تکرار چنین فجایعی را باید در چند سطح جست‌وجو کرد: نخست، فقدان آموزش مؤثر رانندگی و فرهنگ ترافیکی در مدارس و دانشگاه‌ها؛ دوم، نبود نظارت مؤثر و بازدارندگی در اجرای قوانین؛ و سوم، بی‌توجهی به وضعیت روحی و روانی رانندگان جوان. بسیاری از آنان در شرایط استرس، رقابت، یا هیجان‌های زودگذر به رانندگی پرخطر رو می‌آورند. با توجه به سهم بالای تصادفات در ساعات پایانی شب، پلیس پیشنهاد داده است که افزایش گشت‌های کنترل سرعت، محدودیت‌های هوشمند و برخورد با رفتارهای پرخطر در دستور کار قرار گیرد. اما فراتر از اقدامات پلیسی، باید به بازسازی فرهنگ احترام به جان دیگران در جاده‌ها اندیشید؛ فرهنگی که در ازدحام سرعت و بوق و سبقت، گم شده است.
تهران، این کلان‌شهر بی‌خواب، در آبان شاهد ده‌ها قربانی جوان بود؛ قربانیانی که می‌توانستند زنده بمانند اگر تنها چند ثانیه زودتر ترمز می‌زدند یا چند کیلومتر کندتر می‌راندند.