نوار غزه عملا در آستانه تقسیم‌شدن است

نورنیوز-گروه بین الملل: در پی توقف طرح آمریکا برای پایان جنگ غزه و فراتر نرفتن آن از مرحله آتش‌بس، تحلیلگران و کارشناسان از احتمال تقسیم طولانی‌مدت نوار غزه به ۲ بخش خبر داده‌اند، امری که می‌تواند این باریکه را به ۲ بخش تحت کنترل فلسطینیان و صهیونیست‌ها تفکیک کند.

 رسانه انگلیسی گزارش داده است: نوار غزه عملا در آستانه تقسیم‌شدن قرار گرفته است، زیرا تلاش‌ها برای اجرای طرح «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا جهت پایان دادن به جنگ در مرحله آتش‌بس متوقف شده است.

خبرگزاری «رویترز» در این مقاله با استناد به منابع متعدد از جمله ۶ مقام اروپایی که مستقیماً در اجرای مرحله بعدی طرح نقش دارند، آورده است که بازسازی، احتمالاً تنها در مناطق تحت کنترل رژیم صهیونیستی انجام خواهد شد؛ اقدامی که می‌تواند سال‌ها جدایی میان بخش‌های مختلف غزه را تثبیت کند.

بر اساس این گزارش، مرحله نخست طرح ترامپ که از ۱۰ اکتبر (18 مهر) آغاز شد، کنترل ۵۳ درصد از غزه از جمله رفح در جنوب، بخش‌هایی از شهر غزه و بخش اعظم زمین‌های کشاورزی را به ارتش رژیم صهیونیستی واگذار کرده است. تقریباً ۲ میلیون فلسطینی در اردوگاه‌های موقت و ویرانه‌های مناطق تخریب‌شده در بخش‌های تحت کنترل حماس زندگی می‌کنند. تصاویر هوایی رویترز در نوامبر نشان می‌دهد که مناطق شمال شرقی شهر غزه پس از آخرین حمله رژیم صهیونیستی پیش از آتش‌بس، به‌طور کامل ویران شده و نوار غزه عملاً میان ۲ طرف تقسیم شده است.

در این گزارش آمده است که مرحله بعدی طرح، شامل خروج تدریجی نیروهای رژیم صهیونیستی از «خط زرد» ــ مرزی که طبق ابتکار ترامپ تعیین شده ــ تشکیل دولت انتقالی برای اداره غزه، استقرار نیروی چندملیتی، خلع سلاح حماس و آغاز بازسازی است. با این حال، رویترز تأکید می‌کند که در این طرح هیچ جدول زمانی یا سازوکار اجرایی مشخصی وجود ندارد. حماس از خلع سلاح خودداری کرده، رژیم صهیونیستی با نقش‌آفرینی تشکیلات خودگردان فلسطین مخالفت کرده و وضعیت نیروی چندملیتی نیز همچنان نامشخص است.

غزه در کنفرانس امنیتی منامه، «ایمن صفدی» وزیر خارجه اردن با اشاره به بن‌بست موجود گفت: «همه ما خواهان پایان این درگیری هستیم؛ سؤال این است که چگونه باید آن را عملی کنیم؟» بنا بر گزارش رویترز، بدون دخالت جدی آمریکا، خطر آن وجود دارد که «خط زرد» به مرز دائمی میان ۲ بخش غزه تبدیل شود.

رویترز به نقل از ۱۸ منبع، از جمله مقامات اروپایی و آمریکایی، گزارش داده است که واشنگتن پیش‌نویس قطعنامه‌ای را به شورای امنیت سازمان ملل ارائه کرده که بر اساس آن، نیروی چندملیتی و دولت انتقالی مأموریتی ۲ ساله خواهند داشت. با این حال، دیپلمات‌ها از تردید دولت‌ها برای اعزام نیرو سخن گفته‌اند، به‌ویژه کشورهای اروپایی و عربی که تمایلی به درگیری مستقیم با حماس یا انجام مأموریت‌هایی فراتر از حفظ صلح ندارند.

در ادامه این گزارش آمده است که «جی‌دی ونس» معاون رئیس‌جمهور آمریکا و «جارد کوشنر» مشاور ترامپ، ماه گذشته اعلام کردند بودجه بازسازی می‌تواند حتی بدون ورود به مرحله بعدی، به مناطق تحت کنترل رژیم صهیونیستی اختصاص یابد تا «مناطق نمونه‌ای» برای اسکان برخی فلسطینی‌ها ایجاد شود. تحلیلگران به رویترز گفته‌اند چنین رویکردی خطر آن را دارد که وضعیت فعلی تکه‌تکه در غزه به واقعیتی بلندمدت تبدیل شود.

یکی از سخنگویان وزارت خارجه آمریکا با وجود اشاره به «پیشرفت چشمگیر» در اجرای طرح ترامپ، از پاسخ به پرسش درباره محدود بودن بازسازی به مناطق تحت کنترل رژیم صهیونیستی خودداری کرده است.

طبق گزارش رویترز، «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی اعلام کرده که قصد ندارد غزه را مجدداً اشغال یا اداره کند، هرچند برخی وزیران کابینه او خواستار احیای شهرک‌های تخریب‌شده در سال ۲۰۰۵ هستند. ارتش این رژیم نیز با اشغال دائم و نظارت مستقیم بر غیرنظامیان مخالفت کرده است. با این حال، نتانیاهو وعده داده منطقه حائل در داخل غزه ایجاد کند تا مانع از حملات احتمالی شود.

در این گزارش آمده است که نیروهای رژیم صهیونیستی با نصب بلوک‌های سیمانی زردرنگ، مرز جدید را مشخص کرده و در مناطقی از شهر غزه از جمله الشجاعیه، مواضع خود را مستحکم کرده‌اند. «ناداو شوشانی» سخنگوی ارتش رژیم صهیونیستی گفته است که نیروها تا زمان خلع سلاح حماس و استقرار نیروی بین‌المللی در منطقه باقی خواهند ماند.

غزه رویترز می‌نویسد که در مناطق فلسطینی شهر غزه، حماس بار دیگر حضور خود را تثبیت کرده، نیروهای پلیس برای حفظ نظم مستقر کرده و کارگران شهرداری در حال پاکسازی مسیرها و آوارها هستند. «حازم قاسم» سخنگوی حماس اعلام کرده است که این گروه آماده است تا اداره منطقه را به نهادی تکنوکرات فلسطینی واگذار کند تا روند بازسازی آغاز شود.

مقامات اروپایی به رویترز گفته‌اند که بدون تغییر موضع رژیم صهیونیستی یا حماس و بدون فشار آمریکا برای پذیرش نقش تشکیلات خودگردان و مسیر تشکیل دولت مستقل فلسطینی، پیشرفت در طرح ترامپ ممکن نیست. «ایوت کوپر» وزیر خارجه بریتانیا هشدار داده است: «نباید اجازه دهیم غزه در وضعیت بی‌ثباتی میان جنگ و صلح گرفتار شود.»

همچنین، «ایمن صفدی» وزیر خارجه اردن تأکید کرده است که «غزه یکی است و بخشی از سرزمین‌های اشغالی فلسطین به شمار می‌رود.» «وارسن آقابکیان» وزیر خارجه تشکیلات خودگردان فلسطین نیز اعلام کرده است که «هیچ بازسازی واقعی و ثبات پایدار بدون حاکمیت کامل فلسطینی ممکن نیست.»

در پایان، رویترز نتیجه می‌گیرد که هرگونه تقسیم عملی غزه نه‌تنها بحران انسانی فلسطینیان را تشدید می‌کند، بلکه هدف تشکیل کشور مستقل فلسطین را نیز دورتر می‌سازد. با برآورد هزینه بازسازی حدود ۷۰ میلیارد دلار و تردید کشورهای عربی در تأمین بودجه بدون چارچوب سیاسی مشخص، چشم‌انداز آینده غزه در سایه این بن‌بست دیپلماتیک مبهم و نگران‌کننده است.