نورنیوز-گروه بین الملل: در یکی از جدی‌ترین حملات سال‌های اخیر به ناوگان تجاری بین‌المللی، کشتی هلندی MINERVAGRACHT که عازم سرزمین‌های اشغالی بود، پس از اصابت بامداد امروز یک موشک یمنی در خلیج عدن دچار آتش‌سوزی شد و از کنترل خارج گردید.
این حمله که به گفته منابع غربی «با دقت بالا و پیامدهای جدی»(غرق شدن کشتی) انجام شد، واکنش‌های گسترده‌ای را در میان ناظران اقتصادی و امنیتی در پی داشته است.
بازتعریف خطوط قرمز دریایی در منطقه
تحلیل منتشر شده امروز در رسانه انگلیسی فایننشال تایمز به وضوح نشان می‌دهد که حادثه اخیر، یک نقطه عطف در تنش‌های ژئوپلیتیکی دریای سرخ است.
این روزنامه با اشاره به حمله اخیر تأکید کرده است که شرکت‌های بین‌المللی حمل‌ونقل، اکنون ناچارند ملاحظات جدیدی را در مسیرهای دریایی خود لحاظ کنند از جمله پرهیز از عبور از مناطقی که در لیست تحریم نیروهای محلی قرار دارند.
در واقع، فایننشال تایمز هشدار داده که رعایت نکردن خطوط قرمز اعلام‌شده از سوی نیروهای یمنی می‌تواند خسارات اقتصادی سنگینی برای شرکت‌ها به همراه داشته باشد.
به نظر می‌رسد برای اولین بار در سال‌های اخیر، یک بازیگر غیرغربی توانسته مسیر ناوبری تجاری را به‌طور واقعی تحت تأثیر قرار دهد، بدون آنکه وابسته به ساختارهای متداول بین‌المللی باشد.
کاهش اعتبار پوشش‌های امنیتی غربی و واکنش بازار و افزایش ریسک بیمه‌ای
یکی از نکات کلیدی گزارش‌های منتشرشده پس از حادثه، ناتوانی ماموریت دریایی اروپا (آسپیدس) در تأمین امنیت کشتی‌های عبوری در منطقه است. به‌رغم حضور نظامی گسترده و تبلیغات پیرامون "حفاظت از آزادی کشتیرانی"، در عمل تنها اقدام موفق آسپیدس تخلیه خدمه ۱۹ نفره کشتی بوده است – آن هم پس از وقوع حمله.
در همین راستا، تحلیلگران به کاهش اعتبار عملیاتی ائتلاف غربی در منطقه اشاره کرده‌اند. به ویژه اینکه کشتی MINERVAGRACHT چند روز پیش از حمله اصلی نیز هدف یک حمله موشکی دیگر قرار گرفته بود و علی‌رغم این سابقه، هیچ اقدام پیشگیرانه مؤثری صورت نگرفت.
بازارهای بیمه‌ای بلافاصله به این حادثه واکنش نشان دادند. برخی منابع گزارش داده‌اند که هزینه بیمه کشتی‌هایی که قصد عبور از دریای سرخ و خلیج عدن را دارند، تا ۴۰ درصد افزایش یافته است.
در گزارش MICA (مرکز اطلاعات دریایی فرانسه) نیز آمده است که مسیرهای جایگزین مثل دماغه امیدنیک آفریقا، مجدداً در حال ارزیابی توسط خطوط کشتیرانی هستند؛ هرچند این مسیرها از نظر زمانی و اقتصادی به‌صرفه نیستند.
فایننشال تایمز در همین زمینه نوشته است که حملات هدفمند نیروهای یمنی، باعث شده ملاحظات سیاسی و امنیتی از حالت فرمالیته خارج شده و به فاکتور مؤثر واقعی در تصمیم‌گیری اقتصادی شرکت‌ها تبدیل شود.
اثر روانی بر تجارت دریایی غربی
واشنگتن و تل‌آویو در هفته‌های گذشته تلاش کردند تا با ارسال پیام‌هایی مبنی بر آزادی دریانوردی از نگرانی شرکت‌ها بکاهند، اما حادثه امروز کشتی هلندی نشان داد که کنترل نظامی منطقه، دیگر در انحصار نیروهای غربی نیست.
از سوی دیگر، هشدارهایی که از سوی نیروهای یمنی در مورد عدم رعایت تحریم دریایی علیه اسرائیل صادر شده بود، به‌صورت عملی دنبال شد؛ بدون نیاز به عملیات گسترده یا نیروی دریایی کلاسیک.
آینده تجارت دریایی در دریای سرخ
در شرایط فعلی، یک دوگانگی جدی در منطقه شکل گرفته است: از یک‌سو، مسیر دریای سرخ همچنان یکی از حیاتی‌ترین شریان‌های تجاری جهان است، اما از سوی دیگر، تضمینی برای امنیت بی‌قید و شرط تردد در آن وجود ندارد.
به عقیده کارشناسان، با توجه به تکرار حملات نیروهای مسلح یمن به کشتی‌های مرتبط با رژیم اشغالگر و ناتوانی غرب در واکنش مؤثر، به نظر می‌رسد در آینده نزدیک، نوعی از نظم جدید دریایی با ملاحظات محلی و منطقه‌ای در حال شکل‌گیری است، نظمی که دیگر صرفاً بر اساس خواست قدرت‌های بزرگ تنظیم نمی‌شود.