نورنیوز-گروه اجتماعی : سیدجواد حسینی، رئیس سازمان بهزیستی کشور پنجشنبه سوم مهرماه ۱۴۰۴ در جلسه شورای اجتماعی استان مرکزی در اراک، با اشاره به وضعیت سالمندان در ایران، اظهار کرد: بزرگ‌ترین چالش سالمندان تنها، نه مسائل مالی یا مسکن، بلکه تنهایی و انزوای اجتماعی است که تأثیر عمیقی بر کیفیت زندگی آنها دارد.
حسینی در ادامه از برنامه‌های سازمان بهزیستی برای کاهش این معضل خبر داد و گفت: برای رفع تنهایی سالمندان، مدارسی به‌عنوان پاتوق‌های اجتماعی برای این قشر در نظر گرفته شده است. این مراکز در ساعات بعدازظهر به فضایی برای دیدار سالمندان، خاطره‌گویی، داستان‌سرایی، شعرخوانی و اجرای برنامه‌های هنری توسط هنرمندان سالمند تبدیل می‌شوند تا حس انزوا در آنها کاهش یابد و این طرح با هدف تقویت تعاملات اجتماعی و بهبود سلامت روان سالمندان اجرا می‌شود.
طرح عینک رایگان در اراک
رئیس سازمان بهزیستی کشور همچنین از همکاری ۳۵ متخصص حوزه سالمندی برای تولید محتواهای آموزشی خبر داد و گفت: این محتواها در پنج محور اصلی شامل شادابی در سالمندی، پیشگیری و مدیریت آلزایمر، استراحت و خواب مناسب، تغذیه سالم و ورزش سالمندی، و نظام ارجاع خدمات سالمندی تهیه شده و در این مدارس به سالمندان آموزش داده می‌شود. این برنامه‌ها به‌منظور ارتقای کیفیت زندگی و توانمندسازی سالمندان طراحی شده‌اند.
وی به فعالیت‌های گسترده سازمان بهزیستی در حوزه‌های اجتماعی و توانبخشی اشاره کرد و گفت: توانبخشی مبتنی بر جامعه در ۹۵ درصد از روستاهای کشور با پنج شاخص کلیدی اجرا می‌شود. همچنین، در حوزه سلامت چشم، انجمن اپتومتری با سه هزار نیرو در سراسر کشور، معاینه رایگان چشم سالمندان را در مدارسی که به‌عنوان پایگاه‌های اجتماعی فعال هستند، آغاز کرده است. این طرح از شهر اراک از امروز کلید خورده و هر کس نیاز به عینک داشته باشد به صورت رایگان دریافت می کند. این طرح به‌تدریج در سایر مناطق گسترش خواهد یافت.
اقدامات بهزیستی و پیشگیری از نابینایی
حسینی با اشاره به موفقیت‌های بهزیستی در حوزه پیشگیری از نابینایی، کرد: مداخلات چشم در سنین سه تا پنج سالگی باعث شده تا ۵۵۰۰ نفر در کشور از خطر نابینایی نجات یابند. نرخ تنبلی چشم در جهان ۴ درصد است، اما در ایران به دلیل اقدامات پیشگیرانه و مداخلات بهزیستی به ۱.۵ درصد کاهش یافته است.
وی همچنین به طرح‌های آموزشی و مهارت‌آموزی برای دانش‌آموزان اشاره کرد و گفت: سازمان بهزیستی با بهره‌گیری از ۱۱۰ هزار داوطلب علمی در ۱۱ هزار گروه در مساجد، پایگاه‌های بسیج، خانه‌های بهداشت، سرای محله و کانون‌های فرهنگی فعالیت می‌کند.
با بیان اینکه سازمان بهزیستی از هر دستگاه دیگری توان بیشتری برای اجرای فعالیت های محله محور دارد چراکه نیروی تسهیل گر حرفه ای دارد، افزود: مکان، عنصر مهمی برای فعالیت های محله محور است و تصمیم گرفتیم از مدرسه شروع کنیم چراکه مدارس ظرفیت های خیلی خوبی دارند. براساس سند تحول اموزش و پرورش مدرسه باید به کانون فعالیت اجتماعی، تربیتی و فرهنگی محله تبدیل شود، اما این بخش از سند تحول بنیادین آموزش و پرورش هنوز به‌طور کامل پیاده نشده است.
حسینی با بیان اینکه مدارس در ساعات غیرآموزشی در اختیار این طرح قرار می گیرند، از اجرای طرح غربالگری، استعدادیابی و مهارت‌آموزی برای دانش‌آموزان خبر داد که در مرحله اول برای ۳۰ هزار نفر و در مرحله دوم برای ۶۰ هزار نفر اجرا خواهد شد. این طرح شامل غربالگری با تست‌های استاندارد، هدایت تحصیلی بر اساس استعداد، علاقه و ویژگی‌های شخصیتی، آموزش‌های مهارتی و ارائه تسهیلات شغلی است تا دانش‌آموزان بتوانند مشاغلی متناسب با توانمندی‌های خود انتخاب کنند.
معاون وزیر کار تأکید کرد: سازمان بهزیستی با تمرکز بر توانمندسازی اقشار مختلف جامعه، از جمله سالمندان و دانش‌آموزان، در تلاش است تا با بهره‌گیری از ظرفیت‌های محلی و داوطلبان علمی، خدمات اجتماعی و فرهنگی مؤثری ارائه دهد.
وی ابراز امیدواری کرد: با گسترش این طرح‌ها، کیفیت زندگی گروه‌های هدف بهبود یابد و مشکلات اجتماعی مانند تنهایی سالمندان و بیکاری جوانان به حداقل برسد.
معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و رئیس سازمان بهزیستی کشور در ادامه با بیان اینکه شهر اراک از امروز به‌طور رسمی به شبکه شهرهای دوستدار سالمند پیوست گفت: این ابتکار، که با همکاری ۲۷ دستگاه اجرایی و تمرکز بر هشت محور کلیدی شامل مسکن، مشارکت اجتماعی، احترام و شمولیت، مشارکت مدنی، اطلاعات و ارتباطات، حمایت اجتماعی، خدمات سلامت، و حمل‌ونقل پیش می‌رود، گامی بلند برای ارتقای کیفیت زندگی سالمندان و تضمین کرامت آن‌هاست.
وی تصریح کرد: این عنوان نباید صرفاً یک نام باشد؛ دستگاههای مسئول باید با جدیت وظایف خود را اجرا کنند تا اراک به الگویی الهام‌بخش در حمایت از سالمندان تبدیل شود.
حسینی با هشدار درباره شتاب فزاینده سالمندی در ایران، اظهار کرد: ۱۲ درصد جمعیت کشور اکنون سالمند هستند و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۱۴۳۰ این رقم به ۳۱ درصد برسد. این آمار، ایران را در میان پنج کشوری قرار می‌دهد که با سریع‌ترین نرخ سالمندی مواجه هستند.
وی افزود: جامعه ما هنوز درک درستی از ابعاد سالمندی ندارد. این موج در حال نزدیک شدن است و اگر به جای شعار، اقدامات عملی انجام نشود، کشور با چالش‌های عمیقی روبه‌رو خواهد شد.
وی با اشاره به جهش تاریخی بودجه بهزیستی گفت: سهم بهزیستی از بودجه کشور در گذشته ۱.۷ درصد بود، اما امسال با حمایت مجلس به ۲.۴ درصد افزایش یافت. این رشد بی‌سابقه، بستری برای گسترش خدمات کمی و کیفی به گروه‌های هدف، به‌ویژه سالمندان، معلولان و مددجویان را فراهم می‌کند.
حسینی بر تغییر پارادایم بهزیستی از مستمری‌محوری به توانمندسازی تأکید کرد و گفت: پس از انقلاب، دو بار لیست انتظار مستمری‌بگیران صفر شد و من نیز ۴۰ روز پیش ۸۲ هزار نفر را از این لیست خارج کردم. اما اکنون ۳۶ هزار نفر دیگر در انتظارند، که نشان می‌دهد مستمری به‌تنها کافی نیست و باید به دنبال توانمندی سازی و فرصت سازی پیش برویم.
وی در ادامه با اشاره به تعهدات سازمان بهزیستی در استان مرکزی گفت: تأمین جهیزیه برای ۵۰ درصد ازدواج‌های مددجویان در سال ۱۴۰۴، ایجاد ۲۳۰۰ فرصت شغلی پایدار با استفاده از تسهیلات و اختصاص پنل‌های خورشیدی سه مگاواتی به ۶۰۰ معلول سخت‌اشتغال بدون هزینه که ماهانه ۵ میلیون تومان درآمد برای آنها به ارمغان می‌آورد از جمله این تعهدات است.
وی در حوزه حمایت از زنان، نیز گفت: تمامی زنان سرپرست خانوار روستایی و عشایری استان از بیمه اجتماعی رایگان برخوردار می‌شوند و ۳۰ درصد زنان سرپرست خانوار شهری نیز تحت پوشش این طرح قرار خواهند گرفت. در بخش مسکن، تعهد به ساخت ۱۳۰ واحد مسکونی برای معلولان واجد شرایط، همراه با احداث یک مرکز توانبخشی شبانه‌روزی، یک مرکز برای بیماران اعصاب و روان، و یک مرکز تخصصی اوتیسم در استان مرکزی، از برنامه‌های کلیدی بهزیستی است.
حسینی همچنین از انجام ۱۷۰ هزار غربالگری شنوایی و بینایی در استان خبر داد و افزود: لیست انتظار حق پرستاری برای معلولان ضایعه نخاعی به صفر رسیده و به تمام معلولان نیازمند، ویلچر اهدا می‌شود. علاوه بر این، یارانه مشاوره برای ۱۳۰۰ مددجو برقرار شده و دو اورژانس اجتماعی یا ایستگاه‌های مربوطه در کمیجان و تفرش راه‌اندازی خواهد شد تا آسیب‌های اجتماعی کاهش یابد.
وی از تربیت سه هزار مشاور تخصصی سالمندان در سطح کشور خبر داد و گفت: استان مرکزی متناسب با جمعیت خود از این ظرفیت بهره‌مند خواهد شد.
او همچنین از بازنگری آیین‌نامه سالمندان و تدوین پیش‌نویس قانون جامع حمایت از سالمندان خبر داد، گامی که می‌تواند چارچوبی محکم برای حمایت از این قشر ایجاد کند. افتتاح مرکز توانبخشی و حرفه‌آموزی برای کودکان دارای معلولیت ذهنی و اجرای طرح سلامت‌محور نیز از دیگر تعهدات بهزیستی در این استان است.
حسینی با دعوت از همه دستگاه‌ها برای همکاری فعال در طرح شهر دوستدار سالمند، تأکید کرد: اراک می‌تواند با اجرای دقیق این برنامه‌ها، به الگویی ملی برای حمایت از سالمندان تبدیل شود. این فرصت، نه‌فقط برای بهبود زندگی سالمندان، بلکه برای تقویت همبستگی اجتماعی و ساختن شهری فراگیر و انسانی است.با این اقدامات، اراک نه‌تنها به نیازهای سالمندان پاسخ می‌دهد، بلکه آینده‌ای روشن‌تر برای همه شهروندان ترسیم می‌کند.
تفرش پیرترین شهرستان استان مرکزی
محمدعلی اله‌دادی مدیر کل بهزیستی استان مرکزی نیز گفت: براساس آمار سال ۱۴۰۳ در استان مرکزی ۱۴.۷ درصد جمعیت را سالمند بالای ۶۰ سال را با حدود ۲۲۰ هزار نفر تشکیل می دهد. شهرستان تفرش پیرترین و ساوه جوانترین شهرستان های استان هستند. تعداد سالمندان تحت پوشش بهزیستی در استان ۲۲ هزار و ۶۹۶ نفر است.
وی با بیان اینکه استان مرکزی بعد از استان گیلان و مازندران سومین استان سالمند کشور است، گفت: براساس مصوبه شورای سالمندان کشور مقرر شد شهر اراک در استان مرکزی به عنوان شهر دوستدار سالمند مورد مطالعه قرار گیرد.
اله‌دادی ادامه داد: برنامه راهبردی ایجاد شهرهای دوستدار سالمند به تصویب رسیده است و در حال حاضر در ۱۰ استان کشور شهر دوستدار سالمند وجود دارد و امروز شهر اراک نیز به عنوان یازدهمین شهر دوستدار سالمند معرفی خواهد شد.
وی استفاده از ظرفیت رسانه و بهره مندی از توان دستگاههای اجرایی و آموزش سالمندان را از جمله محورهای سند راهبردی حمایت از سالمندان بیان کرد و گفت: توسعه محیط های توانمندساز، توسعه مشارکت اجتماعی و حفظ سلامت اجتماعی آنان و فراهم کردن زیرساخت مورد نیاز و تامین منابع مالی نیز از دیگر مواردی است که در این سند دیده شده است.
این مقام مسئول در ادامه گفت: برگزاری جلسات مشترک با دستگاههای اجرایی توسط بهزیستی، تشکیل دبیرخانه شهر دوستدار سالمند در شهرداری از جمله اقدامات برای اجرای این سند انجام شده است.
وی با اشاره به نبود اطلاعات جامع و کامل از سالمندان گفت: ایجاد بانک اطلاعات سالمندی و تامین نیازهای درمانی و معیشتی و افزایش پوشش بیمه و درمان تخصصی با تاسیس کلینیک ویژه سالمندان و کلینیک های سیار و عمل به تکالیف دستگاههای اجرایی در خصوص سالمندان مورد انتظار است.