نورنیوز- گروه اجتماعی: به خلاف ادعای رایج در نهادهای رسانه‌ای خارجی، مردم ایران در بالاترین سطح از تعلق خاطر به هویت ملی و سرزمینی خود هستند. در سال‌های اخیر، برخی تحلیلگران و سیاست‌مداران داخلی و خارجی، در ادعایی عجیب، از واگرایی اجتماعی و کاهش دلبستگی مردم ایران به هویت ملی خود سخن گفته‌اند. آن‌ها ادعا می‌کنند که مردم ایران در میان مشکلات اقتصادی و بحران‌های اجتماعی، از تعلق به سرزمین خود فاصله گرفته‌اند و احساسات ملی در این کشور کمرنگ شده است. این نگرش، که در برخی از تحلیل‌ها و گزارش‌های رسانه‌ای بازتاب یافته، تصویری متفاوت از واقعیت موجود به نمایش می‌گذارد. در حالی که این نگاه از «واگرایی» حکایت دارد، نتایج جدیدترین پیمایش‌های ملی و نظرسنجی‌های علمی، تصویر کاملاً متفاوتی از انسجام و تعلق ملی ایرانیان ارائه می‌دهند.
پیمایش‌های اخیر مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، بر اساس داده‌هایی دقیق و معتبر، نشان می‌دهند که بیش از ۹۲ درصد مردم ایران به ایرانی بودن خود افتخار می‌کنند و به‌رغم چالش‌های شدید اقتصادی و معیشتی، هنوز به هویت ملی و فرهنگی خود اعتقاد راسخ دارند. این آمار نه‌تنها خلاف آنچه را که برخی از تحلیلگران مطرح می‌کنند اثبات می‌کند، بلکه به‌طور روشن نشان می‌دهد که انسجام اجتماعی در ایران، برخلاف آنچه که به نظر می‌رسد، هنوز یکی از ارکان اصلی هویت جمعی ایرانیان است.
انسجام ملی: سرمایه‌ای برای پیشرفت و توسعه
در بررسی‌های دقیق‌تری که توسط مرکز پژوهش‌های مجلس انجام شده، این واقعیت آشکار می‌شود که مردم ایران با وجود چالش‌های فراوان اقتصادی، نه تنها هویت ملی خود را حفظ کرده‌اند بلکه آن را همچنان به‌عنوان یک سرمایه اجتماعی ارزشمند در نظر می‌گیرند. یکی از نتایج برجسته پیمایش نشان می‌دهد که ۹۲.۲ درصد از مردم ایران به ایرانی بودن خود افتخار می‌کنند، رقمی که نه‌تنها در برابر برخی تحلیل‌ها مبنی بر کاهش دلبستگی‌های ملی، بلکه در شرایطی که بحران‌های اقتصادی و اجتماعی کشور را تحت فشار قرار داده، شگفت‌آور است.
این درصد بالا از افتخار به هویت ملی، خود به‌عنوان یک منبع بالقوه و قدرتمند برای توسعه و پیشرفت کشور عمل می‌کند. سرمایه اجتماعی که از چنین تعلق خاطر و غروری نشئت می‌گیرد، نه‌تنها در شرایط بحرانی می‌تواند به‌عنوان عامل همبستگی و مقاومت عمل کند، بلکه می‌تواند در راستای بهبود شرایط اقتصادی و اجتماعی، و به ویژه در فرآیندهای توسعه‌ای، نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا کند.
از دیگر ابعاد مهم این پیمایش، احساس تعلق مردم به سرزمین ایران است. طبق نتایج این پیمایش، ۷۲.۱ درصد از مردم ایران با شنیدن سرود ملی، احساس غرور و افتخار می‌کنند. این نشان‌دهنده آن است که مردم ایران در مواجهه با بحران‌های متعدد داخلی و خارجی، نه تنها هویت ملی خود را حفظ کرده‌اند، بلکه این هویت می‌تواند به‌عنوان یکی از عوامل تسهیل‌کننده در فرآیندهای توسعه اقتصادی و اجتماعی عمل کند.
یکی دیگر از ویژگی‌های بارز دیگر این پیمایش، تمایل مردم ایران به همزیستی و همکاری با قومیت‌های مختلف است. نتایج نشان می‌دهند که ۹۴.۵ درصد از مردم تمایل دارند دوستان صمیمی از قومیت‌های مختلف داشته باشند و ۹۶.۱ درصد از مردم ایران آماده‌اند با افراد از قومیت‌های مختلف در محیط‌های کاری همکاری کنند. این آمارها به وضوح نشان می‌دهند که ایرانیان در حالی که به هویت ملی خود افتخار می‌کنند، از تعامل و همکاری با دیگر قومیت‌ها نیز استقبال می‌کنند و برای تقویت پیوندهای اجتماعی و فرهنگی در داخل کشور آماده‌اند.
در زمینه انسجام اجتماعی، زبان فارسی به‌عنوان یک نماد وحدت و پیوند ملی در این پیمایش به‌شدت برجسته شده است. طبق داده‌های پیمایش، ۸۵.۲ درصد از مردم ایران موافقند که زبان فارسی متعلق به تمام ایرانیان است نه اینکه تنها به گروه یا قوم خاصی تعلق داشته باشد. این توافق عمومی و گسترده، نشان‌دهنده آن است که زبان فارسی نه‌تنها به‌عنوان زبان ارتباطی، بلکه به‌عنوان یکی از ارکان اصلی هویت ایرانی و ابزار مهم در ایجاد همبستگی ملی عمل می‌کند.
نتایج پیمایش‌های اخیر مرکز پژوهش‌های مجلس، برخلاف آنچه که برخی سیاست‌مداران داخلی و خارجی ادعا می‌کنند، نشان‌دهنده واقعیتی متفاوت از وضعیت جامعه ایران است. این پیمایش‌ها به‌وضوح ثابت می‌کنند که ۹۲.۲ درصد مردم ایران به ایرانی بودن خود افتخار می‌کنند و این هویت ملی، یکی از مهم‌ترین سرمایه‌های اجتماعی کشور است. این سرمایه اجتماعی می‌تواند نه‌تنها در برابر بحران‌ها مقاومت ایجاد کند بلکه زمینه‌ساز توسعه و پیشرفت کشور در ابعاد مختلف خواهد بود.
در نهایت، تصویری که از «واگرایی اجتماعی» و «کاهش دلبستگی مردم به ایرانیت» خود، در برخی رسانه‌های بیگانه ارائه می‌شود، با داده‌های واقعی و علمی تضاد دارد. ایران با داشتن چنین سرمایه اجتماعی غنی و چنین هویت ملی قدرتمندی، می‌تواند در مسیر توسعه، پیشرفت و حل چالش‌های اقتصادی و اجتماعی به راحتی گام بردارد.