نورنیوز-گروه بین‌الملل: رزمایش دریایی مشترک چین و روسیه با عنوان «تعامل دریایی ۲۰۲۵» تنها تمرینی نظامی نیست، بلکه نمادی از ادراک راهبردی مشترک دو کشور در برابر تهدیدات فزاینده غربی است. در حالی‌که آمریکا و متحدانش با امضای پیمان‌های نظامی با کشورهای آسیایی و اعمال تحریم‌ها، فضای امنیتی چین را تنگ‌تر کرده‌اند، کره‌جنوبی و ژاپن نیز به مثابه بازوهای عملیاتی واشنگتن در شرق آسیا ایفای نقش می‌کنند. در همین راستا، چین به شدت نگران تحرکات امنیتی در دریای جنوبی و فشارهای نفتی و تعرفه‌ای علیه اقتصادش است.
در سوی دیگر، روسیه با تشدید حمایت نظامی غرب از اوکراین، رسماً درگیر یک صف‌بندی تمام‌عیار با ناتو شده است. از تهدیدات کلامی ترامپ علیه روسیه گرفته تا ارسال مستمر تسلیحات از سوی آلمان، فرانسه و انگلیس به کی‌یف، همگی نشانه‌ای از راهبرد تهاجمی غرب در برابر مسکو هستند. با این حال، نه‌تنها این فشارها نتوانسته‌اند اقتصاد روسیه را فلج کنند، بلکه رشد ۴ درصدی اقتصادی این کشور در سایه همکاری با چین و هند، مؤید اثربخشی راهبرد مقابله با تحریم‌ها است.
مانور نظامی یا حلقه‌ای از اقتدار بریکس؟
در ظاهر، رزمایش دریایی چین و روسیه یک مانور معمولی به نظر می‌رسد، اما در بطن آن پیام‌های راهبردی عمیقی نهفته است. این مانور، در کنار اظهارات اخیر مقامات بریکس از جمله رئیس‌جمهور برزیل که خواهان تجارت با آمریکا تنها در شرایط برابر شده، نشان از تحرک جمعی این بلوک اقتصادی و سیاسی برای ایستادگی در برابر یک‌جانبه‌گرایی آمریکا دارد. به تعبیر دیگر، این رزمایش بخشی از یک «معادله اقتدار» است که چین و روسیه نه‌تنها به صورت دو جانبه بلکه به نمایندگی از یک جبهه جهانی شامل بریکس در آن حضور دارند.
ایران، هند و برزیل؛ اضلاع فعال تقابل نرم
اعضای بریکس به‌ویژه ایران، هند و برزیل، همزمان با تحرکات نظامی چین و روسیه، اقداماتی در راستای مقاومت فعالانه علیه سیاست‌های تحریمی غرب انجام داده‌اند. هند با رد تهدیدات تعرفه‌ای آمریکا، همچنان به خرید نفت از روسیه ادامه می‌دهد و نخست‌وزیر آن خواهان حمایت مردم از تولید ملی شده است. در ایران نیز سفر رئیس جمهور به پاکستان و توافقات اقتصادی جدید با روسیه، نشان از راهبرد پیوستگی اقتصادی-امنیتی با محور بریکس دارد. برزیل هم با تأکید بر حفظ استقلال اقتصادی، شرط خود برای مذاکره با ترامپ را رعایت اصل برابری عنوان کرده است. این اقدامات، حکایت از ایجاد جبهه‌ای اقتصادی-سیاسی دارد که ستون‌های آن نه تنها نظامی، بلکه راهبردی و ساختاری است.
بریکس؛ بستر نظم نوین جهانی
رزمایش دریایی چین و روسیه را باید در بستر بزرگ‌تری تحلیل کرد که همان تلاش جمعی اعضای بریکس برای خلق نظمی نوین مبتنی بر چندقطبی‌گرایی است. این مانور نظامی، پاسخی مستقیم به تحریم‌ها، تعرفه‌ها و پیمان‌های نظامی جدید آمریکا در آسیا و اروپا است. از منظر راهبردی، اتحاد روزافزون این کشورها در قالب رزمایش، قراردادهای انرژی و رویکردهای سیاسی، نه‌تنها واکنشی به تهدیدات موجود است، بلکه گامی مؤثر در مسیر تثبیت نظم جایگزین و کاهش هژمونی دلار و قدرت‌نمایی نظامی آمریکا به‌شمار می‌آید.