نورنیوز-گروه اقتصاد: دیروز جمعه، ۱ اوت ۲۰۲۵، دونالد ترامپ با امضای یک فرمان جدید تعرفه‌ای، بار دیگر طوفانی در بازارهای مالی جهان به‌پا کرد. این فرمان که از ۷ اوت اجرایی می‌شود، نرخ تعرفه واردات از ده‌ها کشور از جمله کانادا را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد؛ تعرفه واردات از کانادا، از همان روز جمعه، به ۳۵ درصد رسید.
اقدامی که عملاً مرزهای تجاری را به میدان نبردی تازه بدل کرد و نرخ میانگین تعرفه‌های ایالات متحده را به ۱۵/۲ درصد رساند؛ رقمی که در دوران پیش از ترامپ تنها ۲/۳ درصد بود.
سقوط شاخص‌ها؛ از وال‌استریت تا توکیو
پاسخ بازارها به این اعلامیه، بی‌درنگ و کوبنده بود. شاخص S&P 500 با افت ۱/۶ درصدی شدیدترین ریزش خود را از ژوئن تجربه کرد. داوجونز نیز ۵۷۰ واحد سقوط کرد و نزدک ۲ درصد کاهش یافت. بازار بورس کانادا در دقایق ابتدایی معاملات، ۱ درصد افت کرد.
در آن سوی اقیانوس اطلس، شاخص Stoxx 600 اروپا ۱/۸ درصد در یک روز و ۲/۵ درصد در طول هفته سقوط کرد که بزرگترین افت هفتگی آن از آوریل به شمار می‌رود. شاخص MSCI آسیا (به‌جز ژاپن) نیز ۱/۵ درصد ریزش کرد.
بازنویسی نقشه تجارت جهانی
استفن اینس، تحلیل‌گر ارشد شرکت SPI Asset Management، این تصمیم را فراتر از یک اصلاح تعرفه‌ای توصیف کرد و نوشت: «این اقدام بازنویسی ساختار تجارت آمریکاست. ما با یک تغییر ژرف در هزینه‌های تجارت جهانی مواجهیم که اثرات آن در ماه‌های آتی آشکار خواهد شد.»
زمین‌لرزه اشتغال؛ داده‌های ضعیف از بازار کار آمریکا
همزمان با شوک تعرفه‌ای، وزارت کار ایالات متحده نیز گزارش نگران‌کننده‌ای منتشر کرد: تنها ۷۳ هزار شغل در ماه ژوئیه ایجاد شده؛ رقمی بسیار کمتر از پیش‌بینی‌ها. بدتر آن‌که در بازنگری آمار دو ماه پیش، ۲۵۸ هزار شغل نیز حذف شده است.
در واکنش، نرخ بازدهی اوراق قرضه ۱۰ ساله آمریکا به ۴/۲۴ درصد کاهش یافت و اوراق دو ساله نیز به ۳/۷۵ درصد سقوط کرد؛ نشانه‌ای از انتظار بازار برای کاهش نرخ بهره در نشست آینده بانک مرکزی.
شرکت‌های بزرگ زیر ضرب تعرفه‌ها
غول‌های اقتصادی آمریکا نیز از تأثیر تعرفه‌ها در امان نماندند. آمازون علی‌رغم گزارش مالی مثبت، با سقوط ۷/۵ درصدی ارزش سهام روبرو شد. اپل نیز با افت ۱/۶ درصدی مواجه شد. این شرکت‌ها گرچه سود فصلی فراتر از انتظار داشتند، اما فشار هزینه‌ای تعرفه‌ها فضای کسب‌وکار آن‌ها را سنگین‌تر کرده است.
اکسون موبیل نیز با کاهش ۱/۷ درصدی ارزش سهام روبرو شد و اعلام کرد که سود آن به پایین‌ترین سطح در چهار سال گذشته رسیده؛ علتی که به کاهش قیمت جهانی نفت ناشی از افزایش عرضه اوپک و متحدانش بازمی‌گردد.
چشم‌اندازی مبهم؛ سیگنال‌های رکود
با تجمیع این متغیرها — تعرفه‌های سنگین، داده‌های ضعیف اشتغال، و واکنش منفی بازارها — چشم‌انداز اقتصاد آمریکا و جهان به‌طرز نگران‌کننده‌ای تیره‌تر شده است. تردید نسبت به پایداری روند رشد، سرمایه‌گذاران را به سمت دارایی‌های امن‌تر سوق داده و احتمال دخالت بانک مرکزی برای کاهش نرخ بهره را بالا برده است.