نورنیوز-گروه سیاسی:رویدادهای اخیر، بهویژه تجاوز مستقیم رژیم صهیونیستی به خاک ایران و بمباران زیرساختهای هستهای کشورمان از سوی آمریکا که با واکنش سخت و همه جانبه نیروهای مسلح ایران همراه بود، نشان داد که ساختار امنیتی غرب آسیا وارد مرحلهای بیثبات و پرتلاطم شده است. عربستان سعودی که طی یک دهه گذشته سیاست خارجی محتاطانهتری در پیش گرفته، اکنون با درک خطر تبدیل شدن منطقه به میدان جنگ فراگیر دیگر که می تواند این کشور و سایر امیر نشین های حوزه خلیج فارس را نیز وارد نزاعی پرشدت نماید، وارد فاز فعال رایزنی با بازیگران کلیدی شده است.
دیدار خالدبنسلمان و ترامپ؛ پیام یا هشدار؟
دیدار خالد بنسلمان با رئیسجمهور آمریکا در واشنگتن در روز پنج شنبه، همزمان با اوجگیری نگرانیها نسبت به تبعات حمله مشترک اسرائیل و آمریکا به تأسیسات هستهای ایران، پیام روشنی از نارضایتی سعودیها نسبت به راهحلهای نظامی دارد. منابع نزدیک به این دیدار تأکید کردند که بنسلمان بر «پرهیز از تشدید تنش ها» و «ضرورت بازگشت به گفتوگو» تأکید کرده است؛ امری که بهوضوح نشان میدهد عربستان دیگر علاقهای به سیاست ماجراجویانه ندارد. این رویکرد سعودی با توجه به روابط اقتصادی گسترده واشنگتن و ریاض که برای ترامپ از اهمیت ویژه ای برخوردار است، می تواند به عنوان عاملی بازدارنده در تداوم پیگیری سیاستهای تنش آفرین از سوی واشنگتن در منطقه مورد توجه قرار گیرد
همراستایی بیسابقه با روسیه
در نشستی کمسابقه، وزیران خارجه روسیه و عربستان نیز از آتشبس بین ایران و اسرائیل حمایت کرده و بر لزوم حفظ صلح تأکید کردند. لاوروف در ملاقات با بن فرحان ضمن هشدار نسبت به بازگشت به فضای بیثباتی، مسئولیت اروپا در قبال برجام و آژانس را یادآور شد. این موضعگیری هماهنگ، نمایانگر شکلگیری یک محور بازدارنده جدید در برابر تنشآفرینی ایالات متحده و اسرائیل است که عربستان سعی دارد به عنوان پیشگام در آن ایفای نقش کند
هندسه امنیتی در حال تغییر
رایزنیهای اخیر عربستان با آمریکا و روسیه نشاندهنده تغییری تدریجی در هندسه امنیتی منطقه است؛ تغییری که میتواند به گذار از منطق تقابل به منطق توازن بیانجامد. سعودیها در پی آن هستند که از یک سو مانع از گسترش دایره بحران شوند، و از سوی دیگر خود را بهعنوان میانجی معتبر میان ایران و غرب تثبیت کنند.
دیپلماسی یا بازگشت به تقابل؟
تردیدی نیست که چنانچه روند تجاوزات نظامی ادامه یابد و راهکار دیپلماتیک تضعیف شود، منطقه بار دیگر به آستانه یک درگیری تمامعیار خواهد رسید. با این حال، تلاش عربستان برای حفظ آتشبس و کشاندن آمریکا به مسیر مذاکره، نشاندهنده فرصتی بیسابقه برای بازیابی ثبات است. ترامپ در سفر اخیر خود به منطقه خلیج فارس با عقد قراردادهایی به ارزش ۳/۲ تریلیون دلار نشان داد که اولویت اول او در منطقه غرب آسیا بهره گیری از ظرفیتهای اقتصادی است. تحقق این ایده آل بدون وجود امنیت پایدار محقق نخواهد شد. رخدادهای هفته های اخیر که به صورت بی سابقه ای آتش جنگ و درگیری را در منطقه افزایش داد به طور قطع نمی تواند تأمین کننده اهداف اقتصادی مورد نظر ترامپ باشد لذا او اکنون در دو راهی مهمی قرار گرفته که در یک سوی آن زیاده خواهی های بی پایان رژیم صهیونیستی و بلند پروازی های شخص نتانیاهو است و در سوی دیگر قراردادهای پر سود اقتصادی با کشورهای حوزه خلیج فارس است که شرط تحقق آن امنیت است
عربستان سعودی به عنوان شریک راهبردی آمریکا در منطقه و کشوری که همواره بر توسعه پرشتاب به عنوان اولویت اول خود تأکید می نماید در شرایط کنونی می تواند نقش تعیین کننده ای در متوازن سازی سیاستهای واشنگتن که بیش از حد متاثر از رویکردهای بی ثبات ساز تلآویو شده، اثرگذار باشد و از توسعه تنش و درگیری که هیچکس به غیر از نتانیاهو از آن سود نمی برد، جلوگیری کند.