نورنیوز-گروه بین الملل: اندیشکده کوئینسی در مقالهای تحلیلی تأکید کرده است که دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین آمریکا، اگر از اشتباهات گذشته درس بگیرد و از توهم «غنیسازی صفر» در قبال ایران فاصله بگیرد، شانس زیادی برای دستیابی به توافقی مستحکم با تهران خواهد داشت. در این مقاله آمده است که موضعگیریهای نرمتر و کمتر شفاف ترامپ در مقایسه با سیاستمداران تندروی جمهوریخواه مانند مارکو روبیو و استیو ویتکاف، فضای بیشتری برای مانور دیپلماتیک ایجاد کرده است.
نویسنده با مرور سابقه دو دهه تلاش ناکام ایالات متحده برای مهار برنامه هستهای ایران، به این نتیجه رسیده است که سیاستهای غیرواقعگرایانهای چون درخواست توقف کامل غنیسازی، نهتنها کارآمد نبوده بلکه موجب تقویت برنامه هستهای ایران شدهاند. بهعنوان نمونه، در سال ۲۰۰۳ زمانی که ایران تنها ۱۶۴ سانتریفیوژ در اختیار داشت، پیشنهادی جامع برای توافق ارائه داد؛ اما دولت جورج بوش این پیشنهاد را نادیده گرفت و حتی سفیر سوئیس را بابت انتقال پیام ایران توبیخ کرد.
نتیجه چنین نگاهی، پیشرفت شتابان فعالیتهای هستهای ایران بود، بهطوریکه تا سال ۲۰۰۶ تعداد سانتریفیوژها به بیش از ۳۰۰۰ رسید و مذاکرات متوقف شد. بعدها، در دوران ریاستجمهوری اوباما و پس از پذیرش حق غنیسازی در چارچوب توافق، راه برای شکلگیری برجام هموار شد. این تجربه، بهوضوح نشان داد که توافقی با محدودیتهای راستیآزماییشده بسیار مؤثرتر از رویکردهای حداکثری و غیرقابل تحقق است.
نویسنده با اشاره به وضعیت کنونی مینویسد: فعالسازی احتمالی «مکانیسم ماشه» توسط اروپا در ماه ژوئن و پایان یافتن آن در اکتبر میتواند به خروج ایران از برجام و حتی پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) منجر شود. این خروج میتواند برنامه هستهای ایران را به یک "جعبه سیاه" غیرقابل نظارت بدل کند. چنین وضعیتی ضمن بهخطر انداختن امنیت منطقهای، گزینه نظامی را برای آمریکا و متحدانش پرهزینهتر خواهد کرد.
این مقاله همچنین به ناکامی سامانههای دفاع موشکی اسرائیل در برابر حملات موشکی اخیر ایران و حوثیها اشاره میکند و هشدار میدهد که جنگ با ایران، نهتنها احتمالاً به تأخیر یکساله در برنامه هستهای این کشور منتهی میشود، بلکه خسارات گستردهای برای آمریکا و اسرائیل به همراه خواهد داشت. پنتاگون نیز پس از حمله دقیق موشکی به فرودگاه بنگوریون در هفتههای اخیر، برآوردهای تلفات خود را اصلاح کرده است.
در پایان، اندیشکده کوئینسی نتیجه میگیرد که ترامپ اگر از رویکرد واقعگرایانهتری پیروی کند و وارد بازی خطرناک غنیسازی صفر نشود، میتواند به توافقی قابل دوام با ایران دست یابد. چنین توافقی میتواند از درگیری نظامی جلوگیری کرده و راهحل پایدارتری برای بحران هستهای فراهم سازد. این مسیر به دور از فانتزیها، بیش از هر چیز به تصمیم نهایی ترامپ بستگی دارد.