نورنیوز-گروه اقتصادی: با آغاز مرحله اجرایی حذف گروه‌هایی از یارانه بگیران، بسیاری از مردم به دنبال آگاهی از معیارهای در نظر گرفته شده برای حذف یارانه هستند.تصمیم‌گیری در این زمینه، بر پایه شاخص‌هایی همچون میزان دارایی، گردش مالی و سطح درآمد اتخاذ شده است. با این حال، اجرای این سیاست، واکنش‌های متفاوتی را در جامعه برانگیخته و برخی افراد معتقدند که معیارهای در نظر گرفته‌شده، همه جوانب اقتصادی خانوارها را به‌درستی منعکس نمی‌کند.
معیارهای حذف یارانه؛ چه کسانی مشمول می‌شوند؟
حذف یارانه‌ها بر اساس معیارهایی صورت می‌گیرد که نشان‌دهنده سطح اقتصادی خانوارها است. نخستین معیار، ارزش املاک مسکونی و تجاری افراد است. خانوارهایی که دارای املاک با ارزش بالا هستند، از فهرست دریافت یارانه خارج شده‌اند. این دسته شامل افرادی می‌شود که در مناطق گران‌قیمت سکونت دارند یا مالک چندین ملک هستند. معیار دوم، مالکیت خودروی گران‌قیمت است. کسانی که خودروی سواری یا وانت‌های لوکس و جدید دارند، به‌عنوان گروهی با توانایی مالی بالا شناخته می‌شوند و یارانه آن‌ها قطع خواهد شد.
سومین شاخص، میزان درآمد ماهانه سرپرستان خانوار است. در صورتی که میزان حقوق و دریافتی خانوار از سقف تعیین‌شده فراتر رود، دولت آن را به‌عنوان نشانه‌ای از عدم نیاز به حمایت نقدی در نظر می‌گیرد. معیار چهارم، تراکنش‌های مالی بالا و غیرمتعارف محسوب می‌شود. خانوارهایی که حجم بالایی از معاملات بانکی را در حساب‌های شخصی خود انجام می‌دهند، مشمول حذف خواهند شد. این شامل افرادی می‌شود که نقل‌وانتقالات مالی آن‌ها از سطح یک زندگی عادی فراتر رفته و نشانه‌ای از فعالیت‌های اقتصادی گسترده‌تر است.
پنجمین معیار، سفرهای خارجی مکرر است. خانوارهایی که در یک سال گذشته چندین بار به خارج از کشور سفر کرده‌اند، در دسته گروه‌های پردرآمد قرار می‌گیرند. دولت این شاخص را به‌عنوان عاملی برای سنجش رفاه خانوارها در نظر گرفته و معتقد است که کسانی که توان مالی سفرهای متعدد را دارند، نیازی به یارانه نقدی ندارند. در نهایت، این دسته‌بندی‌ها به منظور هدفمندتر کردن پرداخت‌ها انجام شده است، اما اجرای آن همچنان با چالش‌هایی مواجه است.
ابهامات و چالش‌های حذف یارانه‌ها
اجرای این سیاست، ابهامات و چالش‌هایی را نیز به همراه داشته است. برخی خانوارهایی که یارانه‌شان قطع شده، ادعا دارند که هیچ‌یک از معیارهای تعیین‌شده را ندارند. برای مثال، مستأجرانی که به دلیل تراکنش‌های بانکی بالا حذف شده‌اند، معتقدند که این روش، تصویر درستی از وضعیت اقتصادی آن‌ها ارائه نمی‌دهد. از سوی دیگر، بازنشستگانی که پس از سال‌ها پس‌انداز، خانه‌ای برای دوران کهنسالی خریداری کرده‌اند، حالا در دسته «دارای املاک گران‌قیمت» قرار گرفته‌اند و یارانه‌شان قطع شده است.
آینده حمایت‌های دولتی
اصلاح نظام یارانه‌ها به‌منظور توزیع عادلانه‌تر منابع انجام شده، اما همچنان این پرسش مطرح است که آیا جایگزین مناسبی برای این حمایت نقدی در نظر گرفته شده است؟ برخی اقتصاددانان پیشنهاد داده‌اند که دولت، به‌جای حذف گسترده، باید از روش‌های دقیق‌تری برای شناسایی نیازمندان واقعی استفاده کند. در غیر این صورت، ممکن است این اقدام به نارضایتی اجتماعی و فشار اقتصادی بیشتر برای برخی خانوارها منجر شود.