نورنیوز-گروه بین الملل: دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، روز جمعه اعلام کرد که انتظار دارد ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین، بهزودی توافقی با ایالات متحده درباره منابع معدنی امضا کند؛ توافقی که بخشی از تلاشها برای پایان دادن به جنگ اوکراین است.
ترامپ در کاخ سفید در پاسخ به پرسشی درباره این توافق گفت: «امیدواریم در مدتزمانی نسبتاً کوتاه این توافق را امضا کنیم.» او همچنین زلنسکی را مورد انتقاد قرار داد اما از اظهار نظر منفی درباره ولادیمیر پوتین خودداری کرد.
وی افزود: «من گفتوگوهای بسیار خوبی با پوتین داشتهام، اما گفتوگوهایم با اوکراین چندان خوب نبوده است.»
ترامپ همچنین گفت: «آنها هیچ برگ برندهای ندارند، اما سختگیرانه بازی میکنند.»
واکنش زلنسکی به توافق منابع معدنی
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین نیز طی سخنانی ابراز امیدواری کرد که مذاکرات با واشنگتن درباره دسترسی به منابع معدنی استراتژیک اوکراین به نتیجهای منصفانه برسد.
زلنسکی در پیام ویدئویی شبانه خود گفت: «این توافق میتواند به روابط ما ارزش افزوده بدهد. نکته مهم این است که جزئیات آن بهدرستی بررسی شود تا عملیاتی گردد. امیدوارم که نتیجهای عادلانه حاصل شود.»
او بدون اشاره به جزئیات، مشخص نکرد که کدام توافق در دست بررسی است.
منابع معدنی اوکراین و علاقه آمریکا
اوکراین دارای ذخایر ارزشمندی از مواد معدنی راهبردی است که آمریکا به آنها علاقهمند است. این ذخایر شامل اورانیوم، لیتیوم، کبالت، عناصر نادر خاکی و دیگر مواد مورد استفاده در باتریها، فناوری و صنایع هوافضا میشود.
مخالفت اوکراین با درخواست ترامپ
یک منبع آگاه اوکراینی اعلام کرده است که کییف با درخواست واشنگتن برای ایجاد یک صندوق ۵۰۰ میلیارد دلاری که بخشی از توافق برای واگذاری سهمی از ثروت معدنی این کشور به آمریکا باشد، مخالفت کرده است.
به گزارش اکونومیست، برای بازپرداخت قرارداد معدنی ۵۰۰ میلیارد دلاری میان ترامپ و اوکراین صدها سال زمان نیاز است. این مخالفت نشاندهنده شکاف میان دولت زلنسکی و کاخ سفید در مورد شروط توافق است.
اظهارات مشاور امنیت ملی کاخ سفید
مشاور امنیت ملی کاخ سفید، مایک والتز، روز جمعه در «کنفرانس اقدام سیاسی محافظهکاران» در حومه واشنگتن گفت: «مسئله اصلی این است که رئیسجمهوری [اوکراین] زلنسکی این توافق را امضا خواهد کرد، و شما بهزودی شاهد آن خواهید بود.»
موضع ترامپ درباره کمکهای نظامی به اوکراین
دونالد ترامپ که اختلاف خود با زلنسکی را علنی کرده بود، گفته است که کییف باید بابت تمام کمک دریافتی از واشنگتن، غرامت بدهد.
ترامپ دراینباره گفت: «اروپا ۱۰۰ میلیارد دلار داده و آمریکا ۳۵۰ میلیارد دلار پرداخت کرده است چون ما یک رئیسجمهور و دولت احمق و نالایق داشتیم.»
وی افزود: «از آنها (اوکراین) میخواهم که در ازای تمام پولی که هزینه کردیم، به ما چیزی بدهد. بنابراین، درخواست ما منابع طبیعی کمیاب و نفت و هر چیزی که بتوانیم به دست آوریم است. ما پولمان را پس میگیریم چون این عادلانه نیست.»
بررسی پیشنویس قطعنامه سازمان ملل
دو مقام اروپایی اعلام کردند که با وجود فشارهای آمریکا، اوکراین از پس گرفتن پیشنویس قطعنامه خودداری کرد و مجمع عمومی سازمان ملل متحد روز دوشنبه در سومین سالگرد تهاجم روسیه به اوکراین، این قطعنامه را به رأی خواهد گذاشت.
به گفته یک مقام آمریکایی که نخواست نامش فاش شود، انتظار میرود مجمع عمومی سازمان ملل متشکل از ۱۹۳ کشور، روز دوشنبه پیشنویس قطعنامه واشنگتن را به رای بگذارد.
تنش میان آمریکا، اوکراین و اروپا بر سر قطعنامههای پیشنهادی
دو قطعنامه آمریکا و اوکراین نشاندهنده تنش بین واشنگتن - کییف و کشورهای اروپایی پس از گذشت پنج هفته از آغاز به کار دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا و آغاز مذاکرات با روسیه برای پایان دادن به جنگ است.
رهبران اروپایی از اینکه آنها و اوکراین از مذاکرات مقدماتی میان آمریکا و روسیه در هفته گذشته کنار گذاشته شدند، نگران بودند.
مجمع عمومی به مهمترین نهاد سازمان ملل در مورد اوکراین تبدیل شده است، زیرا شورای امنیت که وظیفه حفظ صلح و امنیت بینالمللی را بر عهده دارد به دلیل استفاده روسیه از حق وتوی خود نتوانسته قطعنامهای را تصویب کند.
مفاد قطعنامههای پیشنهادی آمریکا و اوکراین
قطعنامه اوکراین، که توسط ۲۷ کشور اتحادیه اروپا حمایت میشود، به «تهاجم تمامعیار به اوکراین توسط روسیه» اشاره میکند و نیاز به اجرای تمام قطعنامههای قبلی مجمع "که در پاسخ به تجاوز به اوکراین تصویب شده بود" را یادآوری میکند.
در این قطعنامه به درخواست مجمع عمومی مبنی بر خروج فوری، کامل و بدون قید و شرط روسیه از خاک اوکراین و درخواست آن مبنی بر توقف فوری همه خصومتها اشاره میشود.
قطعنامه اوکراین خواستار کاهش تنش، توقف زودهنگام خصومتها و حل مسالمتآمیز جنگ علیه اوکراین است.
پیشنویس قطعنامه بسیار مختصر آمریکا «تلفات غمانگیز روسیه و اوکراین» را تایید میکند و «خواهان پایان سریع درگیری است و همچنین خواستار برقراری صلح پایدار بین اوکراین و روسیه است».
این قطعنامه از معرفی روسیه به عنوان کشور مهاجم خودداری میکند.
تلاش ترامپ برای دستیابی به توافقی بر سر منابع معدنی اوکراین، نشاندهنده تغییر سیاستهای واشنگتن در قبال این کشور و جنگ جاری است. مخالفت کییف با شروط پیشنهادی آمریکا، گویای اختلافات عمیق میان دو کشور بر سر هزینههای جنگ و آینده روابط اقتصادی و نظامیشان است. در این میان، سازمان ملل به صحنهای برای نمایش شکافهای بینالمللی تبدیل شده است، جایی که دو قطعنامه متضاد آمریکا و اوکراین، وزن سیاسی بازیگران جهانی را مشخص خواهد کرد. اروپا که از مذاکرات اولیه کنار گذاشته شده، با نگرانی نظارهگر تحولاتی است که میتواند موازنه قدرت را به نفع روسیه تغییر دهد. تصمیم نهایی درباره این توافق نهتنها سرنوشت اوکراین را رقم خواهد زد، بلکه رویکرد جدید آمریکا در عرصه سیاست خارجی را نیز نمایان خواهد ساخت.