نورنیوز-گروه بین الملل:در این زمینه، دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، و نارندرا مودی، نخستوزیر هند، از طرحی جامع برای توسعه روابط نظامی میان دو کشور رونمایی کردهاند.
یکی از ابعاد مهم این همکاری، فروش جنگندههای پیشرفته اف-۳۵ به هند است که بیانگر گسترش تعاملات راهبردی واشنگتن و دهلینو در حوزه دفاعی و امنیتی میباشد. اگرچه این اقدام با هدف افزایش قابلیتهای بازدارندگی هند صورت گرفته است، اما از منظر امنیت منطقهای، میتواند به تغییر موازنه قوا در جنوب آسیا منجر شود.
این امر همچنین نگرانیهایی را در خصوص تشدید رقابت تسلیحاتی و افزایش تنشهای ژئوپلیتیکی در منطقه، بهویژه در ارتباط با پاکستان، برانگیخته است.
ائتلاف دفاعی میان ایالات متحده و هند تا حدی ناشی از نگرانیهای مشترک این دو کشور در خصوص گسترش نفوذ چین در منطقه هند-و-پاسفیک است. ایالات متحده با تقویت توانمندیهای نظامی هند، بهدنبال ایجاد تعادلی راهبردی در برابر چین است. در عین حال، هند بهمنظور تنوع بخشیدن به منابع تأمین تسلیحات خود که بهطور سنتی بر تجهیزات روسی متمرکز بوده، تلاش دارد تا فناوریهای غربی را بهعنوان بخشی از استراتژی دفاعی خود ادغام کند.
این تغییر در سیاست تأمین تسلیحات از اهمیت ویژهای برخوردار است، بهویژه با توجه به چالشهایی که هند در زمینه تأمین قطعات یدکی و بهروزرسانی تجهیزات دفاعی از روسیه با آن روبهرو است. با این حال، این همکاری دفاعی پیامدهای قابل توجهی برای ثبات منطقهای دارد. پاکستان، که همسایه و رقیب دیرینه هند است، توافق تسلیحاتی ایالات متحده و هند را تهدیدی مستقیم برای امنیت خود میداند.
در طول تاریخ، هند و پاکستان در زمینه رقابتهای استراتژیک بهویژه در حوزه هستهای درگیر بودهاند. ورود تسلیحات پیشرفتهای همچون اف-۳۵ میتواند این رقابت را تشدید کرده و به احتمال زیاد منجر به شروع یک مسابقه تسلیحاتی شود. در واکنش به تحولات اخیر در محیط امنیتی، پاکستان به بازنگری در استراتژی هستهای خود پرداخته است.
گزارشهای اخیر نشان میدهند که پاکستان در حال توسعه فناوری موشکهای بالستیک دور برد است که احتمالاً بهعنوان تدابیری متقابل در برابر توانمندیهای نظامی تقویتشده هند طراحی شدهاند.
هند و پاکستان هر دو کشورهای دارای تسلیحات هستهای هستند و سابقهای طولانی از تنشها و درگیریهای نظامی میان این دو کشور وجود دارد. ورود تسلیحات نظامی پیشرفته میتواند آستانه تشدید بحرانها را کاهش داده و احتمال بروز اشتباهات محاسباتی را افزایش دهد.
علاوه بر این، هزینههای مالی ناشی از رقابت تسلیحاتی میتواند منابع مورد نیاز برای توسعه اقتصادی و اجتماعی را از کشورهای مذکور منحرف کرده و به تبع آن، بر ثبات و رفاه بلندمدت آنها تأثیر منفی بگذارد.
به گزارش «Modern Diplomacy» برای کاهش این ریسکها، ضروری است که بازیگران منطقهای در فرآیند گفتوگوهای سازنده و اقدامات اعتمادسازی مشارکت کنند. همچنین چارچوبهای بینالمللی و مداخلات دیپلماتیک میتوانند نقش مهمی در تقویت ثبات ایفا کنند و اطمینان حاصل نمایند که تقویت توان دفاعی به اقدامات تهاجمی تبدیل نشود.
پژوهشگر روابط بین الملل*
نورنیوز