نورنیوز - گروه فرهنگ و جامعه: «غریب» یک فیلم استراتژیک است؛ از فیلم‌هایی که دستکم سالی یکی از آن‌ها را نیاز داریم چون حرفهای مهمی می‌زنند و از تجربه‌های تاریخیِ ما، برای امروز و آینده درس‌هایی آموختنی بیرون می‌کشند. اگر فیلم استراتژیک جشنواره سال گذشته «موقعیت مهدی» بود، این لقب را امسال باید به فیلم محمدحسین لطیفی و حامد عنقا داد؛ فیلمی که کاش به همان سبکِ فیلم حجازی‌فر ساخته می‌شد.
«غریب» دو مشکل اساسی دارد. اول، ریتم کند. مدت‌زمان بیش از دوساعته برای پرداختن به این قصه، طولانی به نظر می‌رسد. مقدمه قصه طولانی است و یک تدوین مجدد و کاهش زمان فیلم می‌تواند این ضعف را تاحدودی برطرف کند. مشکل دوم اما ریشه‌ای‌تر است، حفره‌های انکارناشدنی در فیلمنامه. منطق برخی وقایع و اتفاقات در سِیر داستان فیلم روشن نیست. فیلم از توضیحِ اینکه نبردها چطور آغاز می‌شوند و چرا ناگهان به پایان می‌رسند ناتوان است. کاشت‌های فیلمنامه ناقص است و برای همین، در فصل برداشت قصه دچار لکنت‌های غیرقابل انکاری است که دنبال‌کردن ماجراها را برای تماشاگر دشوار می‌کند. گذشته از این موضوع، ارجاعاتِ فرامتنیِ فیلم هم پررنگ‌تر و بیشتر از چیزی است که باید باشد. مثالش، ماجرای ۱۰۰میلیون تومانی است که در اوایل فیلم مطرح می‌شود و هیچ‌وقت به سرانجام نمی‌رسد. یا قصه اختلافات شهید بروجردی با برخی فرماندهان ارشد سپاه که پرداخت درستی در فیلم ندارند. همه‌ی این‌ها یعنی «غریب» فرصت تبدیل‌شدن به یک اثر ماندگار و درخشان را با سهل‌انگاری در فیلمنامه، از دست داده اما با این وجود نباید از قوت‌های قابل توجه این فیلم به سادگی گذشت.
بزرگترین نقطه‌قوت غریب را باید در بازی بابک حمیدیان جستجو کرد. او کاراکتر «شهید بروجردی» را درونی کرده و یک شخصیت همراهی‌برانگیز را روی پرده سینما جان می‌دهد. کنش‌های بروجردیِ «غریب» و واکنش‌هایش به‌جا و معقول به نظر می‌رسند و نشانه‌های تصنع در بازی حمیدیان به چشم نمی‌خورد. درست برخلاف شخصیت منفی فیلم با بازی مهران احمدی که چندان باورپذیر نیست. جنبه‌های فنی فیلم هم مثل بیشترِ فیلم‌های اوج، کم‌نقص است و در باورپذیرکردنِ جهانِ فیلم و جغرافیای کردستان سال ۵۹ موفق عمل می‌کند. با وجود همه ضعف‌های فیلمنامه نباید از برخی دیالوگ‌های دریادماندنیِ فیلم هم به سادگی گذشت و از آن مهم‌تر، یک‌سومِ پایانی که یک سروگردن از بقیه فیلم بالاتر است و چند غافلگیری اساسی برای مخاطب به همراه دارد. آن‌چه بیشتر در یاد تماشاگر «غریب» می‌ماند همین یک‌سومِ خوش‌ریتم و پراتفاق است.
«غریب» می‌توانست مجموعه‌ای از خرده روایت‌های خوش‌ساخت درباره‌ی شهید بروجردی باشد و با یک روایت اپیزودیک شبیه «موقعیت مهدی» به اثری بهتر تبدیل شود. در وضع موجود هم اگرچه «غریب» را می‌شود درمیان خوب‌های فجر ۴۱ قرار داد اما نقطه‌ضعف‌های فیلم قابل انکار نیستند.
نورنیوز